Zehirlenmeye sebep olan mantar türleri ya da bazı bitkiler dışında gıda zehirlenmeleri hijyen yetersizliğinden meydana gelir. Mikroorganizmalar ya da mikroorganizmaların ürettiği toksin bileşikler gıda zehirlenmelerinin başlıca nedenidir.

Zehirlenmelerin önüne geçmek için alabileceğimiz önlemleri ve zehirlenme durumunda yapabileceklerimiz şunlar:

1. Yemek hazırlanırken hazırlayan kişi mutlaka ellerini yıkamış olmalı ve temiz ekipman kullanmalı. Yemeğin yapılacağı ortamın temizliğinden emin olunmalı.

2. Pişmiş gıdalar ile çiğ gıdaların beraber (temas edecek şekilde) saklanmamasına özen gösterilmeli. Çİğ gıdada bulunan mikroorganizmalar pişmiş gıdaya bulaşarak zehirlenmeye neden olabilir.

3. Gıdaların, özellikle et ürünlerinin doğru sıcaklıkta pişirilmesi gerekir. Aksi halde, olması gerekenden daha düşük sıcaklıkta pişirildiğinde mikroorganizmaların çoğalmasını hızlandırıcı etkiye sebep olabiliriz. Eğer gerekli sıcaklıkta pişirildiğinden emin değilsek gıda termometresi kullanarak emin olabiliriz.

4. Çabuk bozulabilecek gıdalar alındıktan ya da hazırlandıktan en geç 2 saat içinde dondurulması ya da buzdolabına alınması gerekir. Eğer ortam sıcaklığı oda sıcaklığının üzerindeyse gıda en geç 1 saat içinde dondurulmalı ya da buzdolabına alınmalı.

5. Dondurulmuş gıdalar oda sıcaklığında değil buzdolabında çözdürülmeli. Aksi halde mikroorganizma sayısının hızla artmasına sebep oluruz. Mikrodalga kullanarak çözdüreceksek ürüne göre güç belirlenmeli ve çözdürdükten sonra hemen pişirilmelidir.

6. Konserve kutularında bombe yapmış, paslanmış, ezilmiş, içindekinin dışarı sızdığı kutuları almamaya ve tüketmemeye dikkat etmeliyiz.

7. Evde hazırlamış olduğunuz yemekleri porsiyonlar halinde ısıtıp tüketin. Sürekli ısıtılıp soğuyan yemekler bozularak zehirlenmeye neden olabilir. Pişirdiğimiz yemeği 2 saat içinde buzdolabına koymalıyız.

8. Bir gıdanın nasıl hazırlandığından veya hangi koşullarda saklandığından emin değilseniz kesinlikle tüketmeyin.

9. Dışarıdan hazır olarak aldığımız gıdanın son kullanma tarihinin geçmemiş olmasına ve açılmamış olmasına dikkat etmeliyiz.

10. Kırık, çatlak, üzerinde dışkı kalıntısı olan yumurtaları satın almamalıyız.

11. Mutfakta kullandığımız bezleri ve süngerleri sık sık çamaşır suyu ile dezenfekte etmeliyiz. Bu bez ve süngerler mikroorganizmaların taşınmasında oldukça etkili rol oynar.

12. Meyve ve sebzelerin hayvan gübresine temas etmemiş olması, yıkandığı suyun ya da sulamada kullanılan suya lağım suyunun karışmamış olduğundan emin olunmalı.

13. Balıkla birlikte tüketilen peynir ya da başka bir süt ürünü zehirlenmeye sebep olması için, balığın ya da süt ürününün bayat, bozulmuş olması sonucu gerçekleşir.

14. Peynirin yüzeyinde gördüğümüz küfler buz dağının sadece görünen kısmı. O kısmı kesip atmak küflerden kurtulduğumuz anlamına gelmez. Küfün hangi tür olduğu ve iç organlara zamanla zarar veren toksinleri üretip üretmediğinden emin olamayacağımız için bundan dolayı tüketmemeliyiz. Ekmek için de aynı durumda geçerli.

15. Çok sıcak havalarda midye tüketilmemeli. Özellikle açıkta, tezgahlarda satılan midyelerin ne kadar bekletildiğini bilemeyiz. Hijyen koşullarına uyulup uyulmadığını, içinde hangi ürünlerin kullanıldığını bilmediğimiz yerlerden midye yememeliyiz. Güvenilir, kontrol edilebilir yerlerde midye yenilebilir.