Osmanlı döneminin ilk Ermeni kadın yazarlarından sayılan, yaşamı sürgün ve ‘adalet’ arayışlarıyla geçen Zabel Yaseyan’ın “Sbasman srahin meç” (Bekleme Odasında) isimli kitabı Ermenice olarak Aras Yayıncılık tarafından yayınlandı. İlk kez 1903’te İstanbul’da yayımlanan Dzağig gazetesinde tefrika edilen roman, yaklaşık 115 yıl sonra ilk kez Ermenice olarak raflardaki yerini aldı.

Zabel Yaseyan’ın Paris’te geçen gençlik yıllarından izler taşıyan “Isbasman srahin meç” Fransa’nın başkentinde bir anne sağlık merkezinde geçiyor. Genç ve fakir Eva, yeni doğan çocuğuna süt bulabilmek için hastane koridorlarında beklerken hemşirelerin ve hastane çalışanlarının gaddarlığa varan ilgisizlik ve kabalığına tanıklık eder. 

Yeni doğan bir bebeğin ölümüne sebep olacak dereceye varan bu hale içten içe isyan etse de yaşananları bir tanıdık vasıtasıyla doktorlara iletmekten başka elinden bir şey gelmez. Ölümcül bir hastalıkla boğuşan eşinin bakımıyla da ilgilenmeye çalışan Eva güçsüzlüğünde kendisine el veren doktora karşı içinde doğan duygulardan dolayı içten içe bir rahatsızlık duysa da hislerini anlamaya ve tarif etmeye de çalışır.

ZABEL YESAYAN KİMDİR?
Üsküdar’da doğdu, gençlik yıllarını burada geçirdi. İlk edebi eseri 1895’te yayımlandı. Aynı yıl Paris’e gitti, Sorbonne’da edebiyat ve felsefe derslerini takip eti. İstanbul’a ancak 1908’de, Meşrutiyet ilan edilince kesin dönüş yaptı. Yazarlık kariyerinin bu en verimli yıllarında kaleme aldığı öykü, deneme ve romanlarında, kadın hakları ve kadınların toplumsal yaşamdaki konumlarına geniş yer ayırdı. 24 Nisan 1915’te, Ermeni aydınlarının çıkarıldığı ölüm yolculuğundan bir hastanede saklanarak kurtuldu. Bir süre Bulgaristan’da kaldıktan sonra Bakü’ye geçti; Ermeni mülteci ve yetimler için yardım faaliyetlerine katıldı. Paris’te yaşarken Ermenistan hükümetinin daveti üzerine 1933’te Yerevan’a göç etti...
Zabel Yesayan’ın portresi burada.

Kaynak: EVRENSEL