Okurumuzun Sorusu:

Geçen sene mart ayında çalıştığım işyerinde ücretsiz izne çıkarıldım ve nakdi ücret desteği almaya başladım. Bu arada bebeğim dünyaya geldi ve rapor parası aldım. Bebeğim 4 aylık oldu ve rapor parası aldım. İşyerimiz şu an “seni 6 aylık ücretsiz izne çıkartalım” diyor. Ben nakdi ücret desteğinden devam edebilir miyim?

Öncelikle okurumuzu tebrik edelim; okurumuza ve bebeğine uzun, mutlu ve sağlıklı bir ömür dileyelim.

Bir noktayı açıklığa kavuşturarak başlayalım. İş Yasası’nın 74. maddesine göre analık izni sonrası 6 aya kadar ücretsiz izin hakkının kullanılıp kullanılamayacağına ilişkin karar kadın işçiye aittir. İşveren, kadın işçinin talebi olmaksızın, tek taraflı olarak kadın işçiyi, bu maddeye dayanarak ücretsiz izne çıkaramaz.

Gelelim meselenin diğer boyutuna. 2020 yılı nisan ayında çıkarılan 7244 sayılı Kanun’la işverenlere pandemiden dolayı işçileri tek taraflı olarak (işçinin onayı aranmaksızın) ücretsiz izne çıkarabilme yetkisi tanındı. Bu yetki son olarak 17 Mayıs 2021 tarihine kadar uzatıldı. Yine aynı kanuna göre bu şekilde ücretsiz izne çıkarılan ancak kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayan işçilere İŞKUR tarafından nakdi ücret desteği ödeniyor.

Okurumuz şu an 6 aylık ücretsiz izni kabul ederse ve işveren SGK’ye eksik gün nedenini 28 sayılı (Pandemi Ücretsiz İzin) koddan bildirirse okurumuz 17 Mayıs 2021 tarihine kadar nakdi ücret desteği almaya devam edecek. Bu sürenin son kez uzatıldığı açıklandı ama olur da bu süre yeniden uzatılırsa okurumuz 17 Mayıs’tan sonra da nakdi ücret desteği almaya devam edebilecek. Uzatılmazsa nakdi ücret desteği 17 Mayıs’ta bitecek ve okurumuz 6 aylık ücretsiz izin bitene kadar herhangi bir gelir ya da ücret desteği alamayacak.

Burası çok önemli. Okurumuz İş Yasası 74. maddeye dayanarak ücretsiz izne çıkarsa ve işveren SGK’ya 19 numaralı koddan (Ücretsiz doğum izni) bildirimde bulunursa okurumuz bugünden 17 Mayıs’a kadar ve sonrasında da nakdi ücret desteği alamayacak.

Sonuç olarak:

1) Okurumuz işverenine 17 Mayıs’a kadar ücretsiz izne çıkarılmayı SGK’ya eksik gün nedeninin 28 sayılı koddan yapılması şartıyla uygun gördüğünü bildirebilir. Bu durumda okurumuz 17 Mayıs’a kadar nakdi ücret desteği alabilir.

2) Okurumuz eğer kendi istiyorsa 17 Mayıs’tan sonra İş Yasası’nın 74. maddesi uyarınca ücretsiz izin talep edebilir. Ancak bu ücretsiz için herhangi bir destek ödenmez. Okurumuz 17 Mayıs’tan sonra ayrıca ücretsiz izin talep etmezse işe geri döner. İşveren 17 Mayıs’tan sonra okurumuzu tek taraflı ücretsiz izne çıkaramaz.