Okurumuzun Sorusu:

Eşim doğum yaptı ve 6 aylık ücretsiz izin hakkımızı kullandık. 6 ay kasım ayında doluyor. Bebeği bırakacak kimse olmadığı için 2 ay daha ücretsiz izin talep etsek alabilir miyiz? Özel sektörde görevli eşim. Bu hakkımız var mı? Mücbir sebep gösterdiğimiz zaman hakkımız olur mu?

Öncelikle okurumuzu ve eşini tebrik edelim; okurumuza ve eşine bebekleriyle birlikte mutlu bir ömür dileyelim.

İş Yasası’nın 74. maddesine göre:

“İsteği halinde kadın işçiye, on altı haftalık sürenin tamamlanmasından veya çoğul gebelik halinde on sekiz haftalık süreden sonra altı aya kadar ücretsiz izin verilir”.

Yasal düzenlemeye göre kadın işçi, normal analık izninin bitiminin ardından 6 aya kadar ücretsiz izin hakkını kullanabilir. Yani bu hak analık izninin hemen ardından kullanılabilir, daha sonraya devredilemez. Bu hakkın kullanılabileceği süre tekil gebeliklerde 16 haftalık analık izninin bitimini takip eden 6 ay, çoğul gebeliklerde ise 18 haftalık analık izninin bitimini takip edep 6 aydır.

Bu hakkın kullanılması işverenin onayına tabi değildir. 6 ay üst sınırdır. Kadın işçi ister 1 ay, ister 3 ay ister 6 ay süreyle ücretsiz izin hakkını kullanabilir. Süreyi kadın işçi belirler.

Ancak kadın işçinin 6 aydan daha fazla ücretsiz izin kullanabilmesi genel kurallara tabidir. İşçinin talebi ve işverenin onayı halinde ücretsiz izin kullanılmasının önünde hiçbir engel yoktur. Ancak işçinin tek taraflı kullanabildiği “analık izni sonrası 6 aya kadar ücretsiz izin” hakkından farklı olarak, 6 ayın sonunda ilave ücretsiz izin kullanılabilmesi için işverenin onayı şarttır. Yani işçi tek taraflı olarak bu hakkı kullanamaz. İşçinin mücbir (zorunlu) sebebi olsa bile yine işverenin onayı aranır. Çünkü ilgili yasa ve yönetmeliklerde böyle bir istisnaya yer verilmemiştir.

Sonuç olarak okurumuzun eşinin 6 ayın sonunda 2 ay daha ilave ücretsiz izin alabilmesi için işverene yazılı olarak talebini iletmesi ve bu talebin işveren tarafından uygun bulunması gerekir. Ne yazık ki bebeği bırakacak kimsenin olmaması gibi çok ciddi bir mücbir sebep olsa dahi işverenin onayı şarttır.