Okurumuzun Sorusu:

Şu an 30 haftalık hamileyim. Özel bir okulda çalışırken 1 ay önce sözleşmeli personel olarak devlete atamam gerçekleşti. Ben de ihbar sürem dolayısıyla çalıştığım okula istifa dilekçesi verdim ve 30 Ocak’ta SGK’dan çıkışım yapıldı. Fakat bu süreçte henüz kamu kurumunda iş başlangıcım olmadı. İlgili kurum 1 ay içinde işe başlayacağımızı söylüyor. 8 Şubat’ta 32. haftam dolacak ve ben 37. haftaya kadar çalışabilir raporu alacağım. Ama o tarihte sigortasız olmam iş göremezlik ödemesi için sıkıntı yaratır mı? Yoksa önemli olan 37. haftaya kadar sigortalı olmam mı? Göreve başlayana kadar farklı bir yerde sigorta başlatıp çalışsam riske atmamış olur muyum? Şimdiden desteğiniz için teşekkürler.

Önce okurumuzu tebrik edelim. Mutlu ve sağlıklı bir hamilelik süreci dileyelim.

Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 18. maddesine göre 4-a’lı kadın işçinin analık ödeneği alabilmesi için:

1) Analık istirahatine ayrıldığı tarihte sigortalılık halinin devam etmesi (yani sigortalı çalışıyor olması ya da son 10 günde çıkışının yapılmış olması) ve

2) Doğumdan önceki bir yıl içinde en az doksan gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması gerekir.

Dolayısıyla okurumuzun (işçilikten) analık ödeneği alabilmesi için 32. haftayı ya da çalışabilir raporu alması halinde 37. haftayı doldurup analık istirahatine ayrıldığı tarih itibariyle sigortalı olarak çalışıyor olması gerekir. Aksi takdirde okurumuz analık ödeneği alamaz.

Öte yandan okurumuzun kamu personeli olarakgöreve başlayıp (4-c’den) sigorta girişinin yapılması halinde okurumuzun 4-a’dan (işçilikten)sigortalılık hali sona ermiş olacaktır. Dolayısıyla okurumuz işçilikten analık ödeneğini ancak kamu personeli olarak sigorta girişinin yapıldığı tarihe kadar alabilir.

Peki bu durumda okurumuz kamu personeli olarak hangi haktan yararlanacak?

Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar’ın9. maddesine göre:

“Sözleşmeli kadın personele, doğumdan önce sekiz, doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere toplam on altı hafta süre ile ücretli doğum izni verilir. Çoğul gebelik halinde, doğum öncesi sekiz haftalık izin süresine iki hafta eklenir. Ancak beklenen doğum tarihinden sekiz hafta öncesinde, sağlık durumunun uygun olduğunu doktor raporu ile belgeleyen sözleşmeli kadın personel, isterse doğumdan önceki üç haftaya kadar işyerinde çalışabilir. Bu durumda, sözleşmeli kadın personelin isteği halinde doğum öncesi fiilen çalıştığı süreler, doğum sonrası izin süresine eklenir”.

Devlet Personel Başkanlığının analık istirahati sırasında memuriyete atanan memurlar için verdiği görüşün aynı durumdaki sözleşmeli personeli de kapsadığı varsayımından hareketle söyleyecek olursak:

Okurumuzun analık istirahatinde olduğu sırada atama işlemi gerçekleşirse okurumuzun göreve başladığı tarih itibariyle analık iznine ayrılması ve analık izni bitene kadar ücretli izinli sayılması gerekir. Bir başka deyişle okurumuzun kamu personeli olarak göreve başladığı tarihe kadar işçilikten analık ödeneği alması, bu tarihten sonra ise kamu personeli olarak ücretli izinli sayılması veistirahati bitene kadar ücret alması gerekmektedir.

Gelelim diğer ihtimallere. Diyelim ki okurumuz görev başlangıcı yapılana kadar sigortalı bir iş bulamadı. Bu durumda:

1) Okurumuz 32. haftası dolmadan önce atanır ve sözleşmeli personel olarak göreve başlarsa, ister 32. haftasını doldurduğunda ister doktor raporuyla 37. haftasını doldurduğunda analık istirahatine ayrılabilir ve toplamda 16 hafta ücretli analık izni hakkını kullanabilir.

2) Okurumuzun görev başlangıcı 32-37. haftalar arası yapılırsa, okurumuz doktor raporu alması şartıyla 37. haftayı dolduruncaya kadar çalışıp ardından analık iznine ayrılabilir. Bu durumda okurumuzun 37. haftaya kadar kamu personeli olarak çalıştığı sürenin doğum sonrasına aktarılması ve okurumuzun bu toplam süre kadar ücretli izinli olması gerekir.

3) Diyelim ki okurumuzun görev başlangıcı 37. hafta dolduktan sonra gerçekleşti. Bu durumda okurumuzun görev başlangıcı günü itibariyle analık iznine ayrılmış sayılması ve bu tarihten doğumdan sonraki 8. haftaya kadar ücretli izinli olması gerekir.

Son olarak şunu belirteyim. Bu yanıtımızın kamu personeline ilişkin son kısmını Devlet Personel Başkanlığı’nın görüşüne dayalı olarak verdik. Dolayısıyla okurumuzun atamasının yapıldığı ve göreve başlayacağı kurum ile irtibata geçerek detaylı bilgi almasında yarar var.