Emek Partisi (EMEP) Gaziantep Milletvekili Sevda Karaca, 2025 yılı bütçesi kapsamında yapılan Plan Bütçe Komisyonu görüşmelerinde konuştu. Sağlık Bakanlığı bütçesine dair yapılan görüşmelerde söz alan Karaca, şehir hastaneleriyle yerli ve yabancı sermayedarlara hasta garantisi verildiğini ifade ederek bu sistemin hastalık ve ölüm yaratarak kâr ettiğini belirtti. Sağlık Bakanlığının yıllar içerisinde özel sektörü büyüttüğünü vurgulayan Karaca, “İşte bu politikalar, sağlığı piyasaya açmak demek, sağlık çeteleri oluşturmak demek. Yenidoğanları öldürmek demek. Bu ölümlerde Sağlık Bakanlığının hiç payı olmadığını söylemek mümkün mü?​” dedi.

'ŞEHİR HASTANELERİ SERMAYEYE HASTA GARANTİ EDİYOR'

Bütçe görüşmelerinde milletvekillerine verilen “5 dakika” söz kullanma hakkına değinen Karaca “Bize konuşmak için verdiğiniz 5 dakika içerisinde Sağlık Bakanlığının bütün sorunlarını ve bu bütçeyle bu sorunların çözülemeyeceğini anlatmamız gerekiyor. Siz de biliyorsunuz ki bu sürede imkansız. Sağlık Bakanlığı da aynı süre içerisinde bir hekimin bir hastayı muayene ederek teşhis koymasını ve tedavi etmesini istiyor. Bu da en az o kadar imkansız” sözleriyle konuşmasına başladı.

Bakanlık bütçesinin ruhunu ortaya koyan temel şeyin, koruyucu sağlık hizmetlerine, tedavi edici sağlık hizmetlerinin 3’te biri oranında bütçe ayrılması olarak niteleyen Karaca “Bu, hastalığı önlemek bir yana; açıkça hasta yaratmayı planlamak demek. Sisteminiz vatandaşı hasta etmek istiyor çünkü; yerli ve yabancı sermayeye hasta garanti ediyor. Haliyle bütçe de oraya akıyor. Bütçe teklifinize göre, 17 şehir hastanesi müteahhidine üç yıl boyunca 273 milyar lira kira ödenecek. Bakın, bu parayla 109 tane Dışkapı Eğitim ve Araştırma Hastanesi yapılabiliyor” dedi.

Hasta garanti edilirse, hasta üretmek zorunda olunacağı ve koruyucu sağlık hizmetinin bypass edileceği anlamına geldiğini belirten Karaca “Örneğin; aşı tedarik etmezsin, aşı karşıtlığını körüklersin, kızamık gibi geçmişte kalmış bir hastalığı 1 senede 50 kat arttırırsın. Şehir hastanesine binlerce hasta çocuk garanti etmiş olursun. Ya da aile hekiminin ilaç yazmasını sınırlarsın, hastayı şehirlerin dışındaki şehir hastanesine gönderirsin, hekimin de ücretinden kesersin… Bir taşla iki kuş!” sözleriyle eleştirdi.

'20 YILDA HEKİME BAŞVURU SAYISI, ŞİDDET ve ÖZEL HASTANELER ARTTI'

Sağlık Bakanlığının “Sağlık İstatistiği Yıllıkları” verilerine değinerek Bakanlığın “sayıları arttırma” iddiasına yanıt veren Karaca “Arttırdığınız başka şeyler de var, misal hekime başvuru sayısı. 2002’de tüm basamaklarda hekime müracaat sayısı 208 milyon iken, 2023’te 1 milyara dayanmış. Planladığınız gibi hasta sayısını 5 kat arttırmışsınız. Verilerinize göre bir yurttaş ortalama 11,4 kere sağlık kuruluşuna başvuruyor. 11 kere başvuru demek; hekim, hemşire, teknisyen, ebe ve tüm sağlık emekçilerinin iş yükünün artması, angaryaya boğulması demektir. Randevu krizi demektir. 3-5 dakika muayene demektir. Ve kaçınılmaz olarak şiddet demektir.

Yargı kararlarına rağmen beyaz kod verilerini paylaşmayan Bakanlığı eleştiren Karaca “Sağlık çalışanlarına şiddetin katlanarak arttığını biliyoruz. Sizin sağlık emekçisinden saymadığınız veteriner hekimlerde de durum farklı değil” dedi.

'ÖZEL HASTANELER SAĞLIK SEKTÖRÜNÜN 3’TE 1’İNİ KONTROL EDİYOR'

Özel Sektörün AKP döneminde desteklenerek büyütüldüğünü ifade eden Karaca, “2002’de 271 özel hastane varken; bu sayı 2023’te 565 oldu. Özel sektör 20 yılda 2 kattan fazla büyüdü. Sağlık sektörünün üçte birini kontrol eder hale geldi” dedi.

TÜİK’in 2022 “Sağlık Harcamaları İstatistikleri”ne göre, özel sektör sağlık harcamasının bir önceki yıla göre yüzde 94.4 arttığını vurgulayan Karaca “Özel sektör harcamaları artınca, kamu harcamaları da düşüyor haliyle. 2000 yılında cari sağlık harcamalarının yüzde 61,7’si kamu tarafından karşılanırken bu oran 2022 yılında yüzde 45,2’ye geriledi. 2025 planınız da aynı yerden ilerliyor. Özel sektör yatırımlarını 572 milyar, kamu yatırımlarını 146 milyar olarak belirlemişsiniz. Yani, özel sektöre kamudan 4 kat fazla yatırım” şeklinde kaydetti.

Özel sektörü destekleyen politikaların, sağlığı piyasaya açmak ve sağlık çeteleri oluşturmak anlamına geldiğini belirten Karaca, Sağlık Bakanlığının “Sağlık Bakanlığı’nın Kuruluşunun 100. Yılında Türkiye’de Bebek Ölümleri Durum Raporu”na aıtf yaparak yenidoğan yoğun bakım yataklarının yüzde 50’den fazlasının özel hastanelerde olduğunu söyledi. Yenidoğanların zaten özel hastaneye mahkum edildiğini belirten Karaca “Üstüne bir de bebek ve kadın sağlığı için çok önemli olan Dr. Sami Ulus Çocuk Hastanesi ve Zübeyde Hanım Kadın Doğum Hastanesini kapatıyorsunuz. Şimdi bu ölümlerde sizin hiç payınız olmadığını söylemek mümkün mü?​” diye sordu.

'SAĞLIK ÇALIŞANI İHRACATINDA REKOR KIRIYORUZ!'

Sağlık sisteminin hastalıktan ve ölümden kâr ettiğinin altını çizen Karaca “Hastaya müşteri gözüyle bakınca hekimi de tüccar yapmak istiyor. Siz bu ülkede hekimleri, vicdanla cüzdanı arasına sıkıştırdınız. ‘Giderlerse gitsinler’ dediniz, 15 bin hekimi yurt dışına göçe zorladınız. Sağlık çalışanında ihracat rekoru kırıyoruz! Kişi başına düşen hekim ve hemşire sayısında OECD ülkeleri arasında sonlardayız” dedi.

Sağlık sisteminin sorununun da çözümünün de belli olduğunu vurgulayan Karaca, “Kamusal hak olan sağlığı satmaktan vazgeçip özel olan her şeyi kamulaştırmaktan başlamalısınız. İlk basamak sağlık hizmetini güçlendirmelisiniz çünkü korumak tedavi etmekten daha basit, daha az maliyetli ve daha insanidir. Sağlık kuruluşlarının tamamının yönetimi ve denetiminin, alandaki sendika ve meslek örgütleri başta olmak üzere işçilerin ve emekçilerin seçtiği kurumlar tarafından sürdürülmesini sağlamalısınız” sözleriyle konuşmasını sonlandırdı. 

Fotoğraf: Sevda Karaca