Beslenme, büyüme, sağlıklı yaşam, sağlığın korunması için besinlerin kullanılması gerekli en temel ihtiyaç. Ülkemizde ekonomik şartlar zorlaştıkça ailelerin temel besinleri satın almaları zorlaşıyor. Gelir düzeyinin azalması ile beslenme seçimleri nispeten daha ucuz besinlere kayıyor ve besin tüketim miktarları azalıyor. Besinlerin içerisindeki önemli maddelerin bir veya birkaçının vücudumuza yeteri kadar alınamadığı durumlarda vücut sağlığımız bozuluyor.

PROTEİN TÜKETİMİ AZALIYOR

Hayvansal gıdaların fiyatları diğer besinlere oranla daha hızlı artar dolayısıyla ailenin ekonomik gelir düzeyi düştükçe et, süt, peynir, yumurta ve benzeri hayvansal gıdalara harcadıkları para oldukça azalır. İyi kalitede protein kaynağı yiyecekleri alamamaları nedeni ile çocuklarda büyüme gelişme geriliği, kansızlık, kemik, kas gelişim sorunları yaşanır. Protein tüketiminin azalması; ekmek, tahıllar, bisküviler, kek gibi karbonhidrat ve şekerden zengin besinlerin tercih edilmesine yol açar.

Diğer tahıllara oranla daha pahalı olmaları nedeni ile kaliteli karbonhidratlar ve bitkisel protein içeren mercimek, kuru fasulye, nohut, kuru barbunya gibi baklagiller yerine daha ucuz olan ekmek, patates, pilavlar gibi tahıllar tercih edilir. Ekonomik gelir düzeyi düştükçe kızartma ürünleri pişirme sıklığı artar; patatesi kızartarak tercih etmek gibi sağlıklı olmayan pişirme yöntemleri seçilir.

Genellikle ucuz olan ve sıklıkla çocukların tercih ettiği hazır gıdalardan poğaça, bisküviler, kekler, şekerlemeler, meyve suları, şekerli gazlı içecekler, cips gibi kalitesiz karbonhidratlara yönelim ekonomik gelir düştükçe artar. Kalitesiz karbonhidrat dediğimiz paketli ve hazır gıdaların içeriğindeki koruyucu maddeler, gıda boyaları nedeni ile çocuklarda hiperaktivite bozuklukları, dikkat dağınıklığı, sinirlilik, algıda zorlanma, unutkanlıkta artış gibi birçok psikolojik sağlık sorunu yaşanabilir. Bu durum çocukların okul başarasını olumsuz etkileyeceği gibi çevresi ailesi ve arkadaşları ile ilişkilerinde bozulmalar uyum sorunu yaşayan psikolojik gelişimini oldukça olumsuz etkileyen problemler ile karşılaşılabilir.

MEYVE TÜKETEMEME VİTAMİN EKSİKLİĞİNE SEBEP OLUYOR

Sebze meyve tüketimi mevsimsel olarak değişir ancak ekonomik gelir düzeyi düştükçe meyve tüketiminden sebzelere oranla daha çabuk vazgeçilir. Meyveler çocukluk döneminde ihtiyaç olan vitamin ve mineral ihtiyacı, enerji ve lif ihtiyacını karşılayan önemli besinlerdir. Sebze tüketmekte zorlanan çocuklarda alternatif olarak meyve tüketimlerinin de azalması veya meyveye tamamen ulaşamamaları durumunda kabızlık sorunları, vitamin, mineral yetersizlikleri yaşanabilir. Bu yüzden meyve tüketimi lif ve vitamin mineral ihtiyacını karşılamada önemlidir. Ülkemizde kansızlık çocuklarda sıklıkla görülen, büyüme ve gelişmeyi olumsuz etkileyen bir sağlık sorunudur.

BİTKİSEL YAĞ KULLANIMI AZALIYOR

Gelir düzeyi düştükçe diğer yağlara göre daha ucuz olan margarin kullanımını artar. Sağlıklı beslenmede zeytinyağı ve çiçek yağlarının önemli bir yeri vardır. Gelecekte kalp damar sağlığını korumada zeytinyağı ve çiçek yağının sofralara girmesi gerekir. Ama bu yağlara ulaşım gelir düzeyi düştükçe azalıyor.

GELİR DÜZEYİ DÜŞTÜKÇE ÇOCUKLARIN SAĞLIĞI DAHA ÇOK TEHLİKEYE GİRİYOR

Düzenli ve dengeli beslenme sağlıklı olmanın temelidir. Marketlerde paketli ürünlerin ebeveynler tarafından tercih edilmesinin ekonomik nedenlerden kaynaklı olduğunu biliyoruz. Hazır gıdalar birçok besine oranla daha ucuz ve maliyeti daha düşük. Gelir düzeyi düşük aile sayısı arttıkça çocuklarımızın sağlığı daha fazla tehlikeye girecektir. Özellikle gelişme çağında olan çocukların öğünde yeterli miktarda gerekli besinlere ulaşamamaları ve öğün atlayarak sağlıksız besinlere yönelmeleri gelecekte hem psikolojik hem bedensel sağlıklarını olumsuz etkileyecektir.

SAĞLIKLI BESİN SAĞLIKLI NESİLLER
Ailelerin besin seçimlerinin doğru yapabilmeleri için beslenme eğitimlerin verilmesi, sağlıklı besin seçimi hakkında bilinçlendirilmesi ve bu konuda özellikle okullarda öğretmen ve öğrencilere eğitim programları düzenlenmesi gerekir.
Televizyon ve radyo kanallarında bu konuda bilgilendirici yayınlar teşvik edilmeli ve ülkemizde psikolojik ve fiziksel olarak sağlıklı nesiller yetişmesini destekleyici programlar geliştirilmelidir.

Fotoğraf: Pexels