Ortadoğu Teknik Üniversitesinde Uluslarası Gençlik Topluluğu tarafından düzenlenen 30. Kitap Fuarında katılımcıların dikkatini çeken bir sergi var: ‘Kadınlar Tırmanıyor’ sergisi. Dağcılık ve Kış Sporları Kolu (DKSK) üyesi kadınların dünyanın ünlü kadın dağcılarının fotoğraflarını, başarılarını not ederek hazırladıkları sergi fuara katılanların, fizik bölümüne yolu düşenlerin ilgisini üzerine topluyor. Biz de Ekmek ve Gül okurları için DKSK üyesi kadınlarla hem sergiyi hem de dağcılık sporu ile ilgilenen kadınların tecrübelerini konuştuk.

Dağcılık ve Kış Sporları topluluğu nedir, ODTÜ’de nasıl etkinlikler düzenliyorsunuz?

Melisa Çelik: DKSK ODTÜ’deki en eski öğrenci topluluklarından biri, 55. yılını kutluyor. Hem dağcılık, tırmanış yapan aynı zamanda kış sporları olarak da kayak sporu ile ilgilenen bir topluluk. ODTÜ’de en geniş öğrenci kitlesine hitap eden topluluklardan biri. Diğer üniversite dağcılık topluluklarından farkı da güvenli, bilimsel ve mümkün olduğunca kitlesel dağcılık yapmaya başlaması. Elit sporcuya ulaşmak için insanları elemek yerine, dağcılığın etiğini, mantığını, felsefesini sosyal hayatımıza yaymak ve kitleselleştirme amacı olan bir topluluk.

Dağcılık birçok çevre tarafından maskülen bir spor olarak adlandırılıyor. Siz bu sporla ilgilenirken çevrenizden nasıl tepkiler aldınız? 

Yaren Altunbulduk: Benim ailem “Dağcılık erkek işidir senin ne işin var” demedi ama okulda çokça tepkiyle karşılaşıyorum. Örneğin etkinliğe giderken sırt çantasını yüklenince insanlar tuhaf bakmaya başlıyor. Bir defa okula Yüzüncü Yıl kapısından girerken güvenliklerden, “Hocam nasıl taşıyorsunuz bunu ya bir kadın olarak, vallaha tebrik ettim sizi” gibi bir tepkiyle karşılaşmıştım. Aslında insanlar şaşırıyor ama Everest’e ilk tırmanan sporcuların kadın olduğunu da unutmamak lazım. Dağcılığın maskülen bir spor olarak nitelendirilmesi malzemelere de yansıyor. Giysi ve ayakkabılarda erkeklerde çok daha fazla çeşit var, ben gittiğimde malzeme bulmakta çok zorlanıyorum. Çoğu model erkekler üzerine tasarlanmış.

Melisa Çelik: Dayanıklılığın önemli olduğu bir spor olunca, insanlar da dayanıklılığı,sert koşullarla mücadeleyi erkeklere özgü nitelendirdiğinden “Bu cici kızlar nasıl öyle şeylere dayanacak?” gibi sorular oluşuyor kafalarında. Bir arkadaşım dağcılık yaptığını bir akrabasına söylediğinde aldığı yanıt ‘Sen zaten yapamıyorsundur, erkek işidir o’ olmuş. Yaptığını yinelemesinin ardından yine kabul etmemiş ‘yok sen piknik yapıyorsundur orada’ diyerek reddetmiş.

Sergiyi hazırlarken nasıl bir amacınız vardı ?
Melisa Çelik: 25 Kasım haftası için okulda topluluklar etkinlikler düzenleyecekti, biz de DKSK olarak olarak bir sergi hazırlamaya karar verdik. Sergiyi hem topluluk için hem de dışarıya duyurmaya özen gösterdik çünkü topluluk içerisinden eski olan bazı arkadaşlarımız bile kadın tırmanıcıları çok bilmiyorlar. Erkek tırmanıcılar daha popüler ve yaptıkları işler daha göz önünde.

Sergiyi hazırlarken yeni öğrendiğiniz bir bilgi oldu mu?

Melisa Çelik: Kadınları tırmanışa ısındıran en eski kadınlardan birinin çevreci olduğunu ve kadın hareketi içerisinde yer aldığını; aynı zamanda tırmanırken kadınları cesaretlendirerek kadın tırmanış topluluğu oluşturma gayesinde olduğunu öğrendim. Bu beni şaşırttı, çünkü 1920’li yıllarda eleştiriler ve baskılar oldukça fazla iken böyle bir topluluk kurmak oldukça önemli. Zaten seneler içinde kadınların da dağcılık sporunda başarılı olabildikleri görülüyor. Bana göre de dağcılık sporunda kadın veya erkek olmak sporcuyu daha az ya da daha fazla başarılı yapan bir şey değil. Fakat buna karşılık medya erkek sporcuları daha görünür kılıyor.

Siz topluluk olarak kamplara da katılıyorsunuz, kamp etrafından aldığınız tepkiler oluyor mu?
Melisa Çelik: Kamp yaptığımız yerlerde olan yerli halkın aklına gelen ilk soru çadırlarda nasıl kaldığımız oluyor. Bir hafta boyunca devam eden kamplarda çadırlarda erkek arkadaşlarımızla kalıp kalmadığımızı çokça merak ediyorlar.