14 Mayıs seçimlerine giderken en çok beklenen anlardan biri tamamlandı. Milletvekili listeleri YSK’ya verildi ve seçime giren tüm partilerin ve ittifakların adaylarını görmüş olduk.

Adaylar ve adayların belirlenme biçimi siyasi partiler için en önemli politik göstergelerden biri. O nedenle de aday listelerinin YSK’ya verilmesinden itibaren listeler didik didik edilir, kimlerin nerede olduğuna bakılır ve üzerinden analizler, tespitler, değerlendirmeler yapılır.

Kadın siyasetçilerin, adayların durumu bu değerlendirme ve analizlerin önemli bir parçası olur her daim. Kadınların listelerde eşit temsili hayatın bir gerçeği ve zorunluluğu olmasına karşın, partiler kadınların yer almasına çok özen gösterdik, çok dikkat ettik açıklamaları yaparlar.

YSK’ya 14 Mayıs seçimleri için verilen listeler açısından bu genel durum değişmedi. Tek bir cümle ile ifade etmek gerekirse, “Kadınlara çok önem verdik listelerde” diyen partilerin ise bunu hiç ama hiç yapmadığını bir kez daha gördük. Emek ve Özgürlük İttifakının Yeşil Sol Parti listeleri ve TİP listesini dışarıda tuttuğumuzda diğer ittifakların listelerinde bir kadın bir erkek biçiminde eşit temsilin olmadığı son derece açık.

CHP’den İyi Parti’ye AKP’den MHP’ye sunulan listelerde kadınlar istisnai olarak ilk sıralarda yer alıyorlar. CHP listelerinde 11 kadın ilk sıralarda yer bulurken, 113 kadın AKP listelerinde yer aldı. MHP listelerinde sadece 76 kadın var iken, İyi Parti yüzde 25 kadın kotasına uygun davrandığını açıkladı. Bunlar ilk aşamada edindiğimiz sayısal veriler, sayılar üzerine bir miktar daha konuşmaya devam ederiz muhtemelen.

Söz konusu partilerin İç Anadolu ve bölge illerinin çoğunda sadece erkek adaylardan oluşan listeler vermesi, kadınların eşitlik taleplerinin görmezden gelindiğinin somut bir göstergesi gibi kabul edilebilir.

14 Mayıs seçimlerinde kadınların hakları ve hayatlarının temel bir gündem olacağı hiç tartışmasız biçimde ortada. Önümüzdeki seçim oluşmuş olan ittifakların seçimi aynı zamanda. Ülkeyi 22 yıldır yöneten AKP ülkenin en gerici odaklarını birleştirerek oluşturduğu Cumhur İttifakı ile seçimlere giderken, ittifak bileşenlerinin bir kısmı AKP listelerinden aday gösterildi. 6284 Sayılı Yasa’nın yok edilmesini, nafaka hakkının tamamen ortadan kaldırılmasını temel politik maddeleri yapan partilerle  bu konularda yapılan pazarlıklar ve anlaşmalar kamuoyuna alenen açıklandı.  

AKP listelerine HÜDA PAR’ın dört yöneticisi bu ittifak kapsamında yer verilirken, Yeniden Refah Partisi ittifak kapsamında ancak ayrı hazırladığı listeleri YSK’ya sundu. Karma eğitime karşı çıkan, kadınların eşitliğine asla inanmadığını ifade eden, kadınların fıtratına uygun işlerde çalışmasını uygun gördüğünü ifade eden, boşanmaların arabulucular vasıtasıyla engellenmesi gerektiğini savunan HÜDA PAR’ın Genel Başkanı Zekeriya Yapıcıoğlu AKP İstanbul 3. Bölge 4. sıra adayı olarak gösterildi. AKP’nin aynı bölgedeki ikinci sıra adayı ise Özlem Zengin. Tam da bu ittifak tartışmaları kapsamında pazarlığı yapılan 6284 Sayılı Kanun’u “kırmızı çizgimiz” olarak tanımladığı için tehditler aldığını ifade eden, kadınları koruyan yasal düzenlemelerden vazgeçerek kadınlardan oy istenemeyeceğini belirten Özlem Zengin, şimdi İstanbul 3. Bölgede 4. sıra adayı ile birlikte kadınlardan oy isteyecek. Bu bölgede Özlem Zengin’in yürüteceği seçim çalışmasını merakla bekliyoruz.

CHP listelerinde ise kadın hareketinde yer alan isimlerin yer almadığına dikkat çekmek zorundayız. İstanbul Sözleşmesi’ne dair somut bir şey diyemeyen CHP ve özellikle ittifakları açısından   bunun dikkate alınması gerekli. Yoksullukla ilgili çalışmaları ile öne çıkan Hacer Foggo’nun son dakika listeye dahil edilmesi ise gelen önemli haberlerden biriydi.

Emek ve Özgürlük İttifakı ve listeleri sayısal olarak da kadın erkek eşitliğinin uygulandığı listeler olarak dikkat çekerken, ülkenin çeşitli yerlerinde kadınların eşitlik ve özgürlük mücadelesinin içinde olan genç kadınları da içeren listelerini üzerine konuşacağımız bir başlık olarak buraya bırakıyoruz.

ANTEP’TE İLK SIRADAN TEK KADIN ADAY!
Antep ise seçimin en ilginç kentlerinden biri olacak gibi görüyor. Ümit Özdağ’ın aday olarak açıklandığı şehirde AKP’nin 6. sıra adayı HÜDA-PAR Genel Sekreteri Şehzade Demir. Emek ve Özgürlük İttifakının Yeşil Sol Parti listesinden göstermiş olduğu Emek Partisi adayı Sevda Karaca kentin ilk sıradan gösterilmiş tek kadın adayı.

Kadınların yürüttüğü eşitlik ve özgürlük mücadelesi bu seçimin temel ayrım noktası olacak. Haklarımız ve hayatlarımıza dair vereceğimiz karar demek olan 14 Mayıs seçiminde kadın hareketinin, kadınların söyleyeceği sözler çok önemli olacak.

Tam da bu noktada kadın hareketinin en önemli odaklarından biri olan Ekmek ve Gül’ün Sevda Karaca temsiliyetiyle kadınların kürsüsünü Meclis’e kurma adımlarının kadınların bulunduğu her yerden atacakları büyük küçük adımların birleşmesiyle oluşacağına da vurgu yapmak gerekli.

Kadınların kararının seçiminin temel olacağı 14 Mayıs seçimlerinde kadınlara nasıl ve ne biçimde yer verildiğini daha ilk aşamada gördük, kaydettik ve yola devam ediyoruz.

Fotoğraf: Element5 Digital/Unsplash