2019 yılı birçok dertle geldi. 2 bin 20 lira olarak belirlenen asgari ücret hiçbir derde derman olmazken krizin yükü de eklenince kadınların ekonomik sıkıtılar karşısında eli kolu bağlanıyor. Hem asgari ücrete yapılan zammı hem de krizden nasıl etkilendiklerini sorduğumuz işçi kadınlardan bin bir dert dinledik.

Aslında kadın işçiler bize anlattıklarını sadece dertleşmek için anlatmıyor; bir taraftan isyanlarını ve öfkelerini dile getiriyor bir taraftan da soruyor, sorguluyorlar… Belki en çok da çocukları için sorguluyorlar. Kendilerinin yıllarca yarı aç yarı tok, her şeyden fedakarlık ederek yaşadığını anlatan işçiler “Çocuklarımızı böyle yaşatmayacağız, onları aç bırakmayacağız” diyorlar.

İşçi kadınların anlattıklarını biz de size olduğu gibi anlatıyoruz...

PATRONLARIN LÜKSÜ HİÇ DEĞİŞMEDİ

Aralığın başında işsiz kalan Hayriye; büyük bir fabrikada 3 yıldır çalışmış. Fakat kriz bahane edilerek işten çıkartılmış. Evdeki herkes onun gibi işçi; bir süre sonra ablasının çalıştığı fabrikada krizden dolayı küçülmeye gideceği için o da çıkartılacakmış. Babası ise inşaat işçisi ve yaklaşık 3 aydır çalışmıyor. Hayriye patronların krizden etkilendiğini düşünmüyor: “Ben patronların kriz yaşadıklarını düşünmüyorum. Öyle olsa onların hayatlarında da değişiklik olurdu. Fabrikanın 5 büyük patronu var. Her birinin ikişer arabası var, yaşamlarında hiçbir lüks eksilmedi. Ama bize gelince gözümüzün yaşına bakmıyorlar.”

İŞSİZLİK KORKUSU SARDI

Gizem de aynı fabrikada yaklaşık 1 yıldır çalışıyor. Krizle birlikte baskının da arttığını söyleyen Gizem ise şunları anlatıyor: “Bıktırıp kendi isteğimizle işten ayrılmamızı istiyorlar. Yılını dolduran işçileri anlaşmalı olarak işten çıkışa teşvik ediyorlar. Bundan bir süre önce gönüllü çıkışların önünü açınca birçok kişi çıkmak istedi, özellikle kadınlar; ama şimdi herkes krizden dolayı iş bulamayacağını bildiği için gönüllü çıkış veren olmuyor. Bu durumda baskılar da giderek artıyor. Asgari ücret zammı hiç kimseyi memnun etmedi çünkü her şeye çok zam geldi. Tek kişinin çalıştığı bir ailede geçinmek neredeyse imkansız. Yeni yılda da bir sürü zam yapılacak elimizdeki para yine ay sonuna yetmeyecek.”

PETEKLERİ KAPA, EKMEĞİ KENDİN YAP, DELİK AYAKKABIYLA İŞE GİT

Nurcan; “Asgari ücret zam haberini alınca kendi adıma biraz sevindim. Çünkü bu gidişle bunlar hiç zam dahi yapmayacaklar diye düşünüyordum. Tabii ki yapılan zam yeterli değil. Fabrikayı ‘Ha kapattık ha kapatacağız’ diyorlar, işten atmalar devam ediyor. Herkes tedirgin çünkü yeniden bir iş bulmak şu an çok zor. 4 ay önce çıkartılan kadın arkadaşlar halen işsiz. Hepsi ev geçindiren aileler. Bir sürü şeyden kıstık ama yine de doğrulamıyoruz. Ben çalıştığım için çocuğu servise vermiştim güvenle gidip gelsin diye. Çocuğu servisten aldık. Evde yanan 4 petekten üçünü kapattık, 1 taneyle ısınmaya çalışıyoruz. Kendim ekmek yapmaya başladım. Eşim kışın başından beri altı delik ayakkabıyla işe gidip geliyor. Yine de hiçbir şeye yetişemiyoruz. En çok çalışan biziz ama boğazımızı zor doyuruyoruz. Artık önümüzü göremez hale geldik” diyor.

ÇOCUKLARIN BİLE PSİKOLOJİSİ BOZULDU

Birçok fabrika krizi bahane ederek işçileri ücretsiz izne çıkartıyor. Yaklaşık 2 haftadır ücretsiz izinde olan Oya, “Asgari ücret 3 bin lira olsa ne olacak ki” diyor. “Önümüzdeki ay ben maaş dahi alamayacağım. Yani bir aylık kiramı, faturalarımı ödeyemeyeceğim. Ondan sonra da yaza kadar ayı borçla kapatacağım. Evde iki çocuğum var. Çalışan bir tek benim, yakın zaman önce de eşim işten çıkartıldı. İş bulamıyor. Tek çare kaldı artık; Türkiye dışına çalışmaya gidecek. O da olmazsa aç kalacağız. Evdeki ekonomik sıkıntılar yüzünden çocukların psikolojisini bozdu. Babaları işsiz kaldı, ben de ücretsiz izne çıkınca çocuklar kaygılanmaya başladı. Sürekli onlardan bir şeyler sakladığımızı düşünüyorlar. Küçük kızım geçenlerde çok susamasına rağmen gidip kantinden su almamış paramız bitmesin diye. Bana ağlayarak anlattı 2. sınıfa giden kızım. Bizi buna mahkûm bırakanlar hangi yüzle karşımıza çıkacaklar” diye soruyor.