Doğum borçlanması ile ilgili koşul ve kuralları şöyle özetleyebiliriz:
a) Ancak ilk sigorta girişinden sonra doğan çocuklar için doğum borçlanması yapılabiliyor. Staj için yapılan sigorta girişi de kabul ediliyor (bu konuda yazımızın sonunda açıklayacağımız büyük bir adaletsizlik var).
b) Her bir çocuk için 2 yıla kadar (360 x 2= 720 prim gün) doğum borçlanması yapılabiliyor.
c) En çok üç çocuk için doğum borçlanması yapmak mümkün. Dolayısıyla maksimum süre 720 x 3 = 2160 gün.
d) Doğum borçlanması yapılacak süre içinde çocuğun yaşamış olması gerekiyor. Yani çocuk doğumdan 1 yıl sonra vefat etmişse en çok 1 yıllık süre için doğum borçlanması yapılabilir.
e) Doğum borçlanması, doğumdan sonraki 2 yıl içinde prim yatmayan süreler için yapılabiliyor.

Son koşulu birkaç örnekle açalım: Doğumdan sondaki 2 yıl içinde hiç primi yatmayan kadın 720 gün borçlanma yapabilir. Diyelim ki doğumdan 6 ay sonra işe girdi. Bu durumda sadece (bu doğum için) 6 aylık (6 ay=180 gün prim) borçlanma yapılabilir. Diyelim ki doğumdan 1 yıl 3 ay sonra işe girdi. Bu durumda (bu doğum için) 1 yıl 3 aylık (15 ay=450 gün prim) borçlanma yapılabilir.
Her bir doğum için bu hesaplamanın ayrı ayrı yapılacağını da not düşelim.

TÜM KADINLAR İÇİN BU HAK VAR!

SSK, Emekli Sandığı, Bağ-Kur farkı yok. Bu şartları yerine getiren tüm kadınlar doğum borçlanması yapabilir.
Doğum borçlanmasını şu an halen çalışanlar da (primi yatanlar) yapabilir, şu an hâlihazırda çalışmıyor olanlar (primi yatmayanlar) da doğum borçlanması yapabilir.

DOĞUM BORÇLANMASI BAŞVURUSU NEREYE YAPILIR?

a) 4-a’lı (SSK'lı) kadınlar başvurusunu en son çalışmasının bulunduğu Sosyal Güvenlik Merkezi'ne/SGK İl Müdürlüğü'ne (yani en son primi hangi ildeki işyerinden yatmışsa o ilde)
b) 4-b’li (Bağ-Kur'lu) kadınlar başvurusunu Bağ-Kur dosyasının bulunduğu ve tescilli olduğu Sosyal Güvenlik Merkezi'ne/SGK İl Müdürlüğü'ne,
c) 4-c’li (Emekli Sandığı) kapsamındaki kadınlar başvurusunu “SGK Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü Sigortalı Tescil ve Hizmet Daire Başkanlığı”na (Mithatpaşa Caddesi No: 7, Sıhhiye/Ankara) yapabilir.

DOĞUM BORÇLANMASI İÇİN YAPILACAK ÖDEME TUTARI NEDİR?

2017 yılında doğum borçlanması için gün başına:
- asgari ödeme tutarı 18,96 TL.
- azami ödeme tutarı 142,20 TL. 

Bu tutarlar arasında kadın işçiler, istediği miktarı ödeyebilirler. Ödeme tutarı ne kadar yüksek olursa, emekli aylığını da o kadar artırıyor. Dolayısıyla, ekonomik gücü olan kadınların mümkün mertebe yüksek bir tutar üzerinden ödeme yapmasında yarar var.
Örneğin 500 günü eksik olan bir kadın eğer yukarıdaki koşulları taşıyorsa 500 gün için doğum borçlanmasını asgari 9.480 TL (500 x 18,96=8.780) ödeyerek yapabilir.
Burada önemli olan eksik prim gün sayısı kadar doğum borçlanması yapılması. Yani borçlanılabilecek tüm süreyi borçlanma zorunluluğu yok!

EMEKLİ AYLIĞI HEMEN BAĞLANIR MI?

Eğer yaş ve sigorta süresi şartları tamam sadece prim gün sayısı eksikse, eksik olan prim gün sayısını doğum borçlanması ile dolduranlara, işlemler tamamlanır tamamlanmaz emekli aylığı bağlanır. 

FATMA NASIL BORÇLANACAK?  
Ayşe'yi, doğum borçlanması ile emekli etmiştik. Hikayesi işte şurada: Kadınların emeklilik hakkı ve doğum borçlanması (1)
Bu sefer de Fatma'nın durumuna bakalım.
Diyelim ki Fatma:
a) 1 Temmuz 1963 doğumlu,
b) Sigorta girişi 15 Ocak 1992 tarihinde yapılmış,
c) Bugüne kadar 5000 gün primi yatmış.
Fatma'nın emekli olma koşulları,
a) 48 yaş (doldurmuş)
b) 20 yıl sigortalılık süresi (ilk sigorta girişinden bu yana 20 yıl geçtiği için doldurmuş)
c) 5525 gün prim. (Fatma'nın  5000 gün primi var. Yani 525 gün primi eksik).Fatma'nın emekli olup, emekli aylığı almasının önündeki tek engel 525 gün priminin eksik olması.
Fatma:
a) 1 Mart 1990 tarihinde ilk çocuğu doğmuş,
b) 1 Nisan 1995 tarihinde ikinci çocuğu doğmuş; bu doğumdan sonraki 2 yıl içinde 1 yıl 9 ay primi yatmış.
c) 1 Haziran 2000 tarihinde üçüncü çocuğu doğmuş; bu doğumdan sonraki 2 yıl içinde 9 ay primi yatmış.
Fatma:
a) İlk çocuğu için doğum borçlanması yapamaz. Çünkü ilk çocuğun doğum tarihi, sigorta girişinden önce.
b) İkinci çocuğu için en fazla 3 aylık (90 gün) doğum borçlanması yapabilir (çünkü doğumdan sonraki 2 yıldan, bu iki yıl içinde yatan prim sürelerini düştük).
c) Üçüncü çocuğu için en fazla 15 aylık doğum borçlanması yapabilir (yine aynı şekilde prim yatan süreyi düştük)
Sonuçta Fatma, ikinci çocuktan 3 ay (yani 90 gün), üçüncü çocuktan 15 ay (yani 450 gün), toplamda 18 ay doğum borçlanması yapabilir. 18 ay ise toplamda 540 gün prime denk düşüyor (ayın kaç çektiği önemli değil her ay için 30 prim gün sayıyoruz).
Fatma'nın eksik prim gün sayısı 525'ti. Borçlanabileceği süre ise 540 gün. Yani borçlanma ile eksik primleri tamamlamak mümkün. Fatma borçlanabileceği tüm süreyi borçlanmak zorunda değil. Eksiği ne kadarsa o kadarını borçlanabilir.
O halde Fatma, ikinci çocuktan 90 gün, üçüncü çocuktan ise 435 gün, toplamda 525 gün doğum borçlanması yaparsa eksik primlerini tamamlayarak emekli olabilir, emekli aylığı bağlanabilir.
Fatma'nın ödemesi gereken asgari tutar 9.954 TL (18,96 TL asgari tutar olduğu için 18,96'yı, 525 ile çarptık).
YA FATMA'NIN BORÇLANACAK PARASI YOKSA?
Fatma doğum borçlanması yaparak 9.954 TL ödeyip emekli olup, emekli aylığı almaya başlayabilir. Diyelim ki Fatma doğum borçlanması yapmak istiyor ancak bu tutara sahip değil. Ne yapacak? Eğer eşten, dosttan borç alıp bu tutarı ödeyebiliyorsa, borcunu bağlanacak emekli aylığından parça parça ödeyebilir. Diyelim ki eşte dostta da para yok. Bu durumda doğum borçlanması için kredi veren bankalar var. PTT Bank da benzer bir hizmet sunuyor. Fatma, Bankadan kredi çekip, bu krediyi yine emekli aylığından ödeyebilir.
Ancak burada önemli olan Fatma'nın bir an önce doğum borçlanması yapıp, emekli aylığına hak kazanması. Çünkü bankaya kredi ödeyecek olsa bile, hem emekli olmuş olacak, hem de kredisini öderken de eline emekli aylığından bir miktar para geçecek. Eğer doğum borçlanması yapmazsa hiç geçmeyecek.

SONUÇ OLARAK

1)  https://uyg.sgk.gov.tr/nezaman/  adresine girip, bilgilerinizi girin. Emekli olmak bakımından koşullarınızı görün. Eğer yaş ve sigortalılık süresi tamam (ya da az kalmışsa) ancak prim gün sayısı eksikse hemen
2) E-devlet şifrenizi alıp, SGK hizmet dökümünüzü indirin. Hizmet dökümünüzden (sigorta girişinden sonra yaptığınız) her doğum için kaç gün borçlanabileceğinizi hesaplayın.
Formül: (720 gün) - (doğumdan sonraki 2 yıl içindeki yatan prim gün sayısı)
3) Eğer doğum borçlanması ile eksik primleri tamamlayabiliyorsanız hiç zaman kaybetmeden doğum borçlanmanızı yapıp, emekli olun, emekli aylığınızı almaya başlayın.
Borçlanma yapıldığı halde eksik gün kalıyorsa ve bu günler kısa sürede doldurulabilirse yine doğum borçlanması tercih edilebilir. 

YARIN: Büyük adaletsizlik!