Mezopotamya Kadın Gazeteciler Platformu (MKGP), 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü dolayısıyla kadın gazetecilerin karşılaştığı hak ihlalleri raporunu açıkladı. Dicle Fırat Gazeteciler Derneğinde (DFG) düzenlenen basın toplantısına MKGP Sözcüsü Ayşe Güney, Platform Üyesi Roza Metina ve DFG Eş Başkanı Dicle Müftüoğlu katıldı. Açıklamanın Kürtçesini Roza Metina, Türkçesini Ayşe Güney yaptı, raporun sayısal verilerini ise Dicle Müftüoğlu açıkladı.

BASIN TEKTİPLEŞTİRİLDİ

Gazeteciler olarak 10 Ocak gününü kutlama olarak değil baskılara karşı örgütlenerek mücadele tarihi olarak gördüklerini belirten MKGP Sözcüsü Güney, gazetecilerin her yıl olduğu gibi bu yılı da baskı, tehdit, tutuklama, sansür, engelleme ve işsizlikle karşıladıklarını aktardı. Demokrasiden tamamen uzaklaşan, tekçi, totaliter rejimle yönetilen ülkelerde bu tür tabloların her geçen gün ürkütücü bir noktaya geldiğini ifade eden Güney, “Basının tek tipleştirildiği, salt iktidarın sesi haline getirildiği Türkiye de bu ülkelerin başında gelmektedir” dedi.

‘MESLEKLERİNİ YAPAMAZ HALE GETİRİLDİ’

Temelinde siyasal ve toplumsal krizin yattığı son yıllarda yaşanan ekonomik krizle birlikte, ekonomik küçülme gerekçesiyle yüzlerce gazetecinin mesleğini yapamaz duruma getirildiğini kaydeden Güney, “İşsiz gazeteci sayısı görülmeyen boyutlara ulaştı. Gazeteciler pek çok işyerinde sosyal güvenceden yoksun, ağır koşullar altında çalışmaktadır. Bu durum gazeteci kadınlar açısından daha derin yaşanmaktadır. “Ekonomik kriz” denilerek işten çıkarılanların başında kadınlar gelmekte ve yine güvencesiz daha az ücretlerle çalıştırılanların çoğunu kadınlar oluşturmaktadır” ifadelerini kullandı.

“Gazetecilerin özgür koşullar altında haber yapmaları tamamen ortadan kaldırılmaktadır” diyen Güney, mevcut basın yayın organlarının yüzde 90’nından fazlasının iktidarın yayın organı haline getirildiğini, iktidarın çizgisi dışında kalan yayın organlarının ağır baskı koşulları dışında basın çalışmalarını sürdürdüğünü kaydetti.

‘HABER TAKİBİNDE DARP, TEHDİT ENGEL…’

Çalışan gazeteciler içinde en çok da kadın gazetecilerin hedef gösterildiğini, baskı altında tutulduğunu ve mesleğini yapamayacak hale getirilmek istendiğini ifade eden Güney, “Raporumuzda yer alan verilerden de görüleceği gibi iş yerinde, sokakta, haber başında en fazla gazeteci kadınlar polisin/askerin hedefi olmakta, baskı ve şiddete maruz kalmaktadır. Bir yıl boyunca çok sayıda kadın meslektaşımız haber takibinde darp edildi, tehdide maruz bırakıldı, kelepçelenerek gözaltına alındı; kimi tutuklandı ve birçoğu hakkında davalar açıldı. Bunca baskıya rağmen gazeteci kadınlar hakikatin peşini bırakmadı, gerçeği topluma ulaştırmak için yılmadan haber neredeyse oraya koştu” şeklinde konuştu.

Gazetecilerin mesleki faaliyetleri nedeniyle özgürlüklerinden yoksun bırakıldığının altını çizen Güney, şunları söyledi: “Açılan soruşturma ve davalarla açık bir cezaevine dönüşen Türkiye’de, birçok gazeteci karakolda imza atmak gibi adli kontrol, yurt dışı yasağı, ev hapsi uygulamalarıyla karşı karşıya bırakıldı. 6’sı kadın 62 gazeteci mesleki faaliyetlerinden kaynaklı hala tutuklu bulunmaktadır. Haberlerinden, düşüncelerinden dolayı hapiste tutulan başta gazeteci kadınlar olmak üzere tüm meslektaşlarımızın özgürlüklerine kavuşması için mücadelemiz sürecektir. Gazeteciler demir parmaklıklar ardında değil mesleğinin başında olmalıdır. Her şeye rağmen ve eril baskıcı zihniyete inat biz gazeteci kadınlar asla gerçeğin peşini bırakmayacağız; patron, erkek, devlet şiddetine ve baskısına karşı örgütlü mücadelemizi büyüteceğiz.”

‘12 KADIN GAZETECİYE 17 YIL 8 AY HAPİS’
Ardından DFG Eş Başkanı Dicle Müftüoğlu, 2021’de kadın gazetecilerin durumuna ilişkin hazırladıkları raporun verilerini şu şekilde özetledi: “6 gazeteci kadın tutuklu (Ayşenur Parıldak, Elif Ersoy, Hatice Duman, Sibel Mustafaoğlu, Tülay Canpolat, Özlem Seyhan). 19 gazeteci kadın gözaltına alındı. 49 gazeteci kadın, haber yaptığı sırada polislerce engellendi. 19 gazeteci kadın, darp ve kötü muameleye maruz bırakıldı. 5 gazeteci kadın tehdit edildi, 2 gazeteciye de ajanlık dayatıldı. 2 gazeteci kadın cezaevinde kötü muameleye maruz bırakıldı. 9 gazeteci kadın hakkında yaptıkları haber ve dijital platform paylaşımları gerekçesiyle soruşturma başlatıldı. 13 gazeteci kadın hakkında dava açıldı. 12 gazeteci kadına, haklarında açılan davalardan toplam 17 yıl 8 ay 11 gün hapis, 1 gazeteci kadına ise 7 bin 80 TL para cezası verildi. 197 kez gazeteci kadınların yargılandığı duruşma görüldü. 18 gazeteci kadın hakkında beraat, 1 gazeteci kadın hakkında ise takipsizlik kararı verildi. 2 gazeteci kadının evi ‘İhbar var’ denilerek polisler tarafından basıldı, baskın sonrası gazeteciler gözaltına alınmadı. 1 gazeteci kadına ev hapsi verildi. 3 basın çalışanı kadın işten çıkarıldı. 1 gazetecinin basın kartı iptal edildi. JINNEWS kadın ajansının internet adresine 21 kez erişim engeli getirildi. Bianet’in şiddet çetelesine erişim engeli getirildi.”

Haber-Fotoğraf: Jinnews