Anadolu Üniversitesinin 14-15 Nisan 2018 tarihleri arasında yaptığı açık öğretim sınavında mühendisliğin kadınların yapabileceği bir iş olarak değerlendirilmemesini ODTÜ’de mühendislik öğrencileri olan genç kadınlar değerlendirdi.

Berna Çorak, “Kadının sadece hizmet sektörüne layık görülmesi doğru değil, çok başarılı mühendis kadınlar da var. Bence artık bu düşüncelerle karşılaşmamalıyız.” diyor.

YAPAMAYACAĞIMIZ BİR ŞEY YOK

Ayşe Temel “Bir kadın bu işi yapamaz” demeyi cinsiyetçilik olarak değerlendiriyor ve yanındaki arkadaşı Nazlıcan da söze girerek özellikle kadınlara ev işi gibi görevleri biçmenin doğru olmadığını belirtiyor. O evde beraber hayatı paylaşırken işleri yalnızca kadınların yapmasını beklemenin doğru olmadığını vurguluyor. Sohbetimiz devam ederken bir yandan da sorunun yazılmasına hayret etmekten geri duramıyoruz. Arkadaşımız “Kaçıncı yüzyıldayız? İnsanlar neleri halletmiş biz hâlâ kadınlar ev işi yapsın, çocuk baksın söylemleri ile karşılaşıyoruz” ifadelerini kullanıyor. Ayşe konuşmasına devam ederken kendi hayatından da örnekler veriyor: “Benim babam da öğretmenlik bir kadın için daha uygun gibi derdi. Öğretmenlik sanırım daha fazla boş vakit kalacağı için öneriliyor ama kadının işleri yalnızca temizlik yapmak, çocuk bakmak değil. İnsanlar kendi tercihleri ile mesleklerini seçmeli. Kadın şunu yapsın, erkek bunu yapsın diyemeyiz. Bu düşüncenin bir yanı da ekonomik yükün yalnızca erkekler tarafından alınması gerektiği fikri.”

Soruyu görünce şaşkınlığını gizleyemeyen bilgisayar mühendisliği öğrencisi, “Kendimi mühendislikten başka bir iş yaparken hayal edemiyorum” diyerek yanındaki erkek arkadaşlarına soruyu yöneltiyor: “Peki, siz ne düşünüyorsunuz?” Erkek öğrenciler ise “Herkes, geleceğini kendi belirlemeli” cevabını veriyor.

SORU UTANÇ KAYNAĞI

Bu sorunun olmasını dahi utanç verici bulan Büşra Bakır, çocukluğundan bu yana mühendis olmak istediğini şu anda da inşaat mühendisliği okuduğunu söylüyor. “Meslek seçiminde kadın-erkek ayrımı yapılmamalı” diyen Büşra tercih döneminde inşaat mühendisliğini yazdığında da ciddi ön yargılarla karşılaştığını anlatıyor. Ailesinin kendisine destek olduğunu, “Şantiyede nasıl yapacaksın?” sorusunu bile sormadıklarını söyleyen Büşra “Ne zaman ki ODTÜ’ye geldim, buradaki ve hatta bölümümdeki öğrenciler ‘Neden inşaat mühendisliğini tercih ettin?’ sorularını sordular” diyor. Böyle soruların artmasının üzerinde bir baskı oluşturduğunu ve “Yapabilecek miyim acaba?” sorusunu kendisine sormak zorunda kaldığını ifade ediyor. Şantiyede staj yapmadan önce oldukça endişeli olduğunu söyleyen Büşra, tercih yapmadan önce hiç böyle bir endişesi olmadığını dile getirdi. Fakat şantiyeye gittikten sonra endişelerinin geçtiğini söyleyen Büşra, “Orayı çok da sevdim” dedi.

Yine bir İnşaat Mühendisliği Öğrencisi Esra Aydoğan, inşaat mühendisi adayı olduğunu, ileride şantiyede çalışırken kendisine bir yer edinmesinin zor olacağına dikkat çekerken, “Ama mühendislikte de, doktorlukta da her yerde var olacağız” diyor.

CİNSİYET BİR ÖLÇÜT DEĞİL

Rabia Varol, kadının herhangi bir mesleği yapamamasının doğru olmadığını belirtiyor: “Cinsiyetimiz mesleğimizi seçmemizdeki bir ölçüt değil.”

İnşaat Mühendisliği Öğrencisi Büşra Bakır, “Kadınlar ev işlerini yapar” denilerek toplumsal bir iş bölümü algısını pekiştirmek istendiğini belirtiyor. Bu algının kendi bölüm tercihini yaparken de tereddüde düşmesine neden olduğunu söyleyen Elif Ayşe Öztürk, “Aslında yapabileceğimi, güzel yerlere gelebileceğimi düşündüğüm halde sırf bu baskı yüzünden ‘acaba?’ sorusunu yanıtlama gereği duydum” diyor.

Cumhuriyet öncesi ülkede kadınların ev içinde, erkeklerin dışarıda çalıştığı algısının hakim fikir olduğunu dile getiren Gizem Mesci, Atatürk’ün cumhuriyeti ilan etmesinin ardından kadınlara haklar verildiğini belirtiyor. Mesci, “Bir kadın için evin düzenini sağlamak, çocuğuna bakmak çok önemli bir şey olabilir fakat bunlar erkeklerin de yapabileceği şeyler. Bu algıyı değiştirecek olanlar da mühendis kadınlar” diyor.