Küresel ısınma ve iklim değişiklikleri nedeniyle yaz mevsimlerini her yıl dozunu artıran bunaltıcı sıcaklarla geçiriyoruz. Nedenleri büyük sermaye gruplarının fütursuzca dünya kaynaklarını sömürüsü, kapitalizmin gölgesini satamadığı ağacı kesmesi olsa da bu yazımızda bu sorunlardan ziyade bireysel olarak sağlımızı korumak için neler yapabileceğimizi konuşacağız.
Aşırı sıcaklar hiçbir sağlık problemimiz olmasa dahi birçoğumuzu olumsuz etkileyebilir. Ancak özellikle 65 yaş üstündekiler, kronik kalp ve böbrek hastalığı olanlar, tansiyon ve şeker hastaları, küçük çocuklar, hamileler ve açık alanlarda çalışanlar daha çok etkileniyor.
Peki, ne zaman tehlike çanları çalıyor?
Özellikle 32 derecenin üzerindeki sıcaklıklar ve yüzde 60’ın üzerindeki nem oranlarına dikkat!!

SICAK ÇARPAR

Halsizlik, baş ağrısı, baş dönmesi, yüksek ateş, terleyememe gibi belirtilerle bulgu veren sıcak çarpması olabilir. Sonrasında göz çukurlarının belirginleşmesi, görme netliğinin bozulması ve sonunda bilincin kaybolması-koma ile sonuçlanabilir. Nedeni özellikle baş ve boyun bölgesinin uzun süre şiddetli güneş ışığına maruz kalmasıdır.
İlk müdahalede hasta hemen serin ve havadar bir yere götürülmeli, varsa sıkı kıyafetleri gevşetilmeli, ense ve baş kısmı soğuk ve ıslak bezlerle serinletilmeli, yapılabiliyorsa birden olmamak kaydıyla soğuk duş iyi gelebilir. Hasta içebiliyorsa ılık su verilebilir. İleri aşamalarda gerekli müdahalelerin ardından hiç vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurmak gerekir.

BOL SU TÜKETİN

Mecbur olmadıkça çok sıcak saatlerde (10.00-16.00) dışarı çıkmayalım. Çıkmak gerekiyorsa şapka veya şemsiye kullanmak, açık renkli, hafif bol kıyafetler giyinmek koruyucu olabilir. Mutlaka bol su tüketmeliyiz (günde en az 2-2.5 lt). Sadece su değil tuz da kaybediyoruz. Dolayısıyla tuzlu içecekler (ayran, maden suyu vb.) tüketmeyi de ihmal etmemeli.

UYKUSUZLUK YAPABİLİR

Gecelerimiz de sağlıksız geçebilir. Uyku problemleri, kronik yorgunluk baş gösterebilir. Uykuya dalmakta sıkıntı, gece sık sık uyanmak en önemli nedenlerden. Yatmadan önce ılık duş almak, pamuklu çarşaflar, çarşafların üzerine buz torbası konulması gibi ufak tefek önlemlerle sağlıklı bir uykuya geçilebilir. Uyumadan önce yemek yememek, özellikle yağlı, kızartılmış gıdalardan uzak durmak önemli. Gün içinde imkanınız varsa 15 dakikalık uyku molaları da dinç hissetmenize yardımcı olabilir.

MİDENİZİ KORUYUN

Gıda zehirlenmeleri ise bir diğer önemli konu. Sıcaklarla beraber yiyeceklerin bozulma ihtimalleri arttığından özellikle açıkta satılan gıdalardan (et, yumurta, süt, balık gibi) kaçınmalı! Ayrıca mide kramplarına neden olabileceği için çok soğuk ve buzlu içecekler tercih edilmemeli.

DAMARLAR SICAĞI SEVMEZ

Ellerde ve ayaklarda şişmeler meydana gelebilir. Sıcak havalara bağlı damarlarda genişleme olur ve özellikle el ve ayak gibi uç dokularda su toplanmasına neden olabilir. Soğuk uygulama ve masajlarla ödem giderilebilir. Ancak düzelmeyen durumlara dikkat! Başka rahatsızlıkların belirtisi olabilir.

NE YAPMALI?
- Mecbur kalmadıkça 10.00-16.00 arası dışarı çıkmayın.
- Açık renkli, bol kıyafetler giyinin, şapka veya şemsiye kullanın. Varsa güneş gözlüğü ve yüksek faktörlü güneş kremleri kullanılabilir.
- Saat başı bir bardak su! Günde 2-2.5 lt su tüketin.
- Egzersizlerinizi serin saatlerde yapın.
- Ek vitamin almaya gerek yok. Özellikle güneş ışığı D vitamini ihtiyacının önemli bir kısmını karşılıyor. Diğer vitaminler için bol sebze ve meyve tüketimi yeterli olacaktır.
- Hafif gıdaların tüketilmesi, açıkta satılan gıdalardan uzak durulması önemli.