Okurumuzun Sorusu:

Merhaba. 10 yıla yakın özel sektörde çalışıyorum ve iş yoğunluğum çok. Zaman zaman işyerimde bu yoğunluğu tek başıma yaşadım. Son 1 aydır psikolojik rahatsızlık nedeniyle panikatak teşhisi konuldu ve sağlık problemi yaşıyorum. Bu panikatak teşhisi ile istifa etsem tazminat alabilir miyim?

İstifa eden işçi kıdem tazminatı alamaz. Kıdem tazminatı alarak işten ayrılabilmek için İş Yasası’nın 24. maddesi uyarınca “haklı nedenle derhal fesih” yapmak gerekir. Haklı fesih yapabilmek için de yasaya uygun haklı fesih nedeninin olması gerekir.

Bu çerçevede okurumuzun haklı fesih nedeninin (gerekçesinin) olup olmadığına bakalım. Ancak bunun için genel kurallara değinmemiz gerekiyor.

İş Yasası’nın 24. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendine göre “İş sözleşmesinin konusu olan işin yapılması işin niteliğinden doğan bir sebeple işçininsağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olursa” işçi haklı fesih yapabilir. Yargıtay kararları ışığında da söyleyecek olursak, ortaya çıkan sağlık problemi ile işçinin yaptığı iş arasında bir bağ olması; sağlık sorununun işten ve/veya çalışma koşullarından kaynaklanması gerekir. Ayrıca bu durumda işçinin önce işverene başvurmasında yarar vardır.

İş Yasası’nın 24. maddesinin 2. fıkrasının (f) bende uyarınca işveren “çalışma şartları uygulanmazsa” yani işveren yasalardan doğan yükümlülüklerini yerine getirmezse de işçi haklı fesih hakkını kullanabilir. İşverenin İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’ndan doğan yükümlülüklerini yerine getirmemesi, işçinin sağlık ve güvenliği için gerekli önlemleri almaması da haklı fesih nedenidir. Yani bir sağlık sorunu ortaya çıkmamış olsa dahi; işçi sağlığı ve güvenliği önlemlerinin alınmaması, sağlıklı ve güvenli çalışma koşullarının oluşturulmaması da haklı fesih nedenidir.

Bu bilgiler ışığında okurumuzun durumuna geri dönelim. Okurumuza “panikatak” teşhisi konulmuş olması tek başına haklı fesih nedeni değildir. Bu sağlık sorununun okurumuzun yaptığı işten ve/veya çalışma koşullarından dolayı oluşmuş olması gerekir.

Eğer okurumuza konulan teşhiste yapılan iş ile sağlık sorunu arasındaki bağa (ilişkiye) yer verilmemişse bu teşhis ya da rapor haklı fesih bakımından yeterli olmayabilir. Bu durumda okurumuzun SGK tarafından yetkilendirilmiş tam teşekküllü bir devlet hastanesi ya da üniversite hastanesinden sağlık sorunu ile yaptığı iş ve çalışma koşulları arasındaki ilişkiyi de gösteren bir rapor alması gerekir.

Mevcut rapor bu ilişkiyi ortaya koyuyorsa okurumuz bu rapor ile işverene başvurabilir. Eğer mevcut rapor bu ilişkiyi ortaya koymuyorsa, okurumuz bu ilişkiyi (bağı) ortaya koyan yeni bir rapor alarak işverene başvurabilir. Okurumuz, çalışma koşullarının iyileştirilmesini ve iş yoğunluğunun makul bir seviyeye çekilmesini veya sağlık durumuna uygun başka bir iş verilmesini talep edebilir.

İşveren okurumuzun çalışma koşullarını düzeltmez veya okurumuza sağlık durumuna uygun başka bir iş vermezse okurumuz İş Yasası’nın 24. maddesinden kaynaklanan haklı nedenle derhal fesih hakkını kullanarak işten ayrılabilir, kıdem tazminatını ve diğer yasal haklarını talep edebilir.