Okurumuzun Sorusu:

Hayırlı günler. 4 aydır özel bir kreşte çalışıyorum temizlik personeli olarak. Maaşım 1.000 TL ama bankaya 2.020 TL yatıyor. 1.020 TL’yi geri veriyoruz. Görevim olmayan işleri yapıyorum. Patronumun ve öğretmenlerin ayak işlerini yapıyorum. Mutfağa yardım ediyorum ama her seferinde azar işitiyorum. İşten ayrılmak istiyorum. Fesih hakkımı kullanabilir miyim ya da dilekçemi yazdıktan sonra yerime eleman bulana kadar çalışmak zorunda mıyım? Bir fesih dilekçesi yazmak istedim ama beceremedim lütfen bana yardımcı olun.

Okurumuzun üç ayrı haklı fesih gerekçesi var:

1) Bankaya yatan ücretin bir kısmının geri alınması yani okurumuza asgari ücretin altında ücret ödenmesi (İş Yasası’nın 24. maddesinin 2. fıkrasının e bendi: ücretin kanun hükümlerine uygun olarak ödenmemesi).

2) Okurumuzun temizlik personeli olarak işe alınmasına rağmen okurumuza görevi olmayan işler yaptırılması (İş Yasası’nın 24. maddesinin 2. fıkrasının a bendi: işverenin iş sözleşmesi yapıldığı sırada işçiyi yanıltması, işçiyi temizlik personeli olarak işe aldığı halde daha sonra işçinin görev tanımı dışındaki işleri yapmaya zorlanması).

3) Okurumuzun sürekli azara maruz bırakılması (İş Yasası’nın 24. maddesinin 2. fıkrasının başlığı: işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan davranışları).

Okurumuz İş Yasası’nın 24. maddesinin 2. fıkrasından doğan “haklı nedenle derhal fesih hakkını” kullanabilir. Adı üstünde “derhal fesih”. İşçinin haklı fesih dilekçesin (ihtarının) işverene ulaşması ile birlikte iş sözleşmesi derhal sona erer.

Haklı fesih yapan işçinin ihbar süresi kadar önce haber verme ya da ihbar süresi kadar çalışma zorunluluğu yoktur. Haklı fesih yapan işçinin yerine yeni personel bulunana kadar da çalışma zorunluluğu yoktur.

Haklı fesih yapan işçi işten derhal ayrılmış olur, iş sözleşmesi ve ilişkisi derhal sona ermiş olur.

Sonuç olarak okurumuz haklı fesih yaptığı gün itibarıyla işten ayrılmış olacaktır, bir saat daha çalışması gerekmeyecektir. Önceden haber vermesi de gerekmemektedir.
Okurumuza şöyle bir haklı fesih dilekçesi örneği sunalım.

………………’na,
………. tarihinden bu yana işyerinizde temizlik personeli olarak görev yapmaktayım. Ücretim, asgari ücret üzerinden bankaya yatırılmakta ancak bu tutarın 1.020 TL’si her ay tarafınızca geri alınmaktadır. İşe alındığım sırada temizlik personeli olarak çalışacağım tarafıma bildirilmiştir ancak görev tanımım dışında ayak işleri yaptırılmakta ve mutfak işlerine yardım etmem istenmektedir. Bütün bunların yanı sıra sürekli olarak azar işitmekte, ahlak ve iyi niyet kurallarının dışına çıkan davranışlara maruz bırakılmaktayım.
Bu şartlar altında iş akdimi sürdürmem olanaksız hale gelmiştir. İş Yasası’nın 24. maddesinin 2. fıkrasının madde başlığı ile aynı fıkranın (a) ve (e) bentleri uyarınca; ücretimin kanun hükümlerine uygun olarak ödenmemesi, işe girdiğim sırada yanıltılmam ve görevim olmayan işleri yapmaya zorlanmam,sürekli olarak azarlanmam ve objektif iyi niyet ve dürüstlük kurallarına aykırı muameleye maruz kalmam nedeniyle iş akdimi haklı nedenle derhal fesih yoluyla feshettiğimi tarafınıza bildirir; geçmiş aylarda tarafımdan geri alınan ücretler de dahil olmak üzere tüm yasal haklarımın 1 hafta içinde banka kanalıyla ödenmesi için gereğini rica eder, aksi takdirde yasal yollara başvuracağımı ilginize sunarım.

İsimSoyisim:

TC Kimlik No:

Adres:

Telefon:

Tarih:

İmza:

Okurumuz bu dilekçeyi imzaladıktan sonra işverene ispat edebileceği bir biçimde vermelidir. En garantili yol noter kanalıyla dilekçenin gönderilmesidir. Ancak noter şart değildir ve maliyetlidir. Okurumuz bunun yerine imzalı dilekçeyi işyerine iadeli taahhütlü posta kanalıyla da gönderebilir.

Postanın ulaşması zaman alacağı için okurumuz haklı fesih yapacağı günün sabahı, imzalı dilekçeyi postaya vermeden önce dilekçeyi taratarak (ya da dilekçenin fotoğrafını çekerek) işyerine elektronik posta, whatsapp ve faks üzerinden de gönderebilir. Böylece haklı fesih dilekçesinin bir örneği işyerine okurumuzun haklı fesih yapacağı günün sabahı ulaşmış olur ve işveren okurumuzun işe gerekçesiz gelmediğini iddia edemez.

Son olarak şunu belirtelim. İşveren okurumuzun haklarını ödemezse, okurumuz önce arabulucuya başvurarak anlaşma sağlanamadığı takdirde de dava yoluyla yasal haklarını talep edebilir.

Ancak konunun yargıya intikal etmesi halinde okurumuzun haklı fesih gerekçelerini ispatlaması gerekecektir. Ücretin bir kısmının iade edildiğinin yazılı bir delili olmadığı için okurumuz bunu ancak tanık aracılığıyla ispatlayabilir. Eğer işverenin elinde imzalı ücret bordrosu da varsa, ispat daha da zorlaşabilir. Diğer haklı fesih gerekçeleri için de benzer bir durum söz konusudur.

Dolayısıyla her ne kadar üç farklı haklı fesih gerekçesi olsa da okurumuz ispat bakımından zorluk yaşayabilir. Bu nedenle okurumuza şöyle bir alternatif yol önermek istiyorum. Okurumuz işyerine kısa bir dilekçe ile başvurabilir. Dilekçe yine ispat edilebilecek bir biçimde (faks, posta, e-mail vb.) verilmelidir. Okurumuz dilekçesinde ücretinin 1.020 TL’sinin her ay geri alındığını, görevi olmayan işlerin yaptırıldığını ve sürekli azarlandığı belirtebilir; artık 1.020 TL’yi geri vermeyeceğini, bugüne kadar geri verdiği tutarların iade edilmesini talep ettiğini, görevi olmayan işleri yapmayacağını ve azar işitmeksizin işine devam etmek istediğini; aksi takdirde haklı fesih yapacağını ifade edebilir.

Eğer okurumuz bu alternatif yolu tercih ederse; işveren büyük ihtimalle okurumuzu işten çıkaracaktır. Ancak bu sefer okurumuzun eli daha güçlü olacaktır. Okurumuz yasal haklarını talep etmesinden kaynaklı olarak işten çıkarıldığı için yasal yollarla eksik ödenin ücretin yanı sıra kötü niyet tazminatı da isteyebileceği gibi, muhtemel bir davada okurumuzun elinde yazılı bir delil de mevcut olacaktır.

İşveren okurumuzu işten çıkarmaz ancak okurumuzun taleplerini karşılamazsa okurumuz artık daha kolay haklı fesih yapabilir ve olası bir davada ispat bakımından okurumuzun eli daha güçlenmiş olur.

İşveren okurumuzu işten çıkarmaz ve okurumuzun taleplerini karşılarsa sorun zaten çözülmüş olur.

Takdir okurumuzun.