DİSK Araştırma Merkezi (DİSK-AR) tarafından her yıl düzenli olarak hazırlanan asgari ücret araştırması bu yıl Salgın Günlerinde Asgari Ücret Gerçeği Araştırması-2021 başlığı ile yayımlandı. Araştırma DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu tarafından TMMOB Mimarlar Odası Büyükkent Şubesi’nde açıklandı.

Araştırmada Türkiye’de milyonlarca işçinin asgari ücrete mahkûm edildiği söylenirken, milyonlarca işçinin de ise yasa dışı bir biçimde asgari ücretten mahrum kaldığı ifade edildi. Araştırmadan yansıyanlar şöyle:

ASGARİ ÜCRETİN ALTINDA ÇALIŞAN 3.3 MİLYON İŞÇİ VAR

3.3 milyon işçi (bütün ücretli çalışanların yüzde 17’si) asgari ücretin altında bir ücretle çalışıyor. Asgari ücretin yarısından daha az ücretle çalışan işçi sayısı 1 milyona yakın. Asgari ücret ve altında bir ücretle yaşamını sürdürmek zorunda olan işçilerin sayısı 7.5 milyon (bütün ücretli çalışanların yüzde 38.3’ü) civarındadır.

SALGIN ASGARİ ÜCRETLERİ DÜŞÜRDÜ VE ASGARİ ÜCRET CİVARINDA ÇALIŞAN İŞÇİ SAYISINI ARTIRDI

Kovid-19 salgınıyla birlikte ücretlerde önemli kayıplar yaşandı ve asgari ücret altında gelir elde edenlerin sayısı arttı. 1.168 TL ödenekle zorunlu ücretsiz izne çıkarılanlar asgari ücretin yarısı kadar bir gelirle yaşamaya zorlanıyor.

KADINLAR ASGARİ ÜCRETTE AYRIMCILIKLA YÜZ YÜZE

Asgari ücrete erişemeyenlerin oranı genelde yüzde 17 iken kadınlarda bu oran yüzde 25’i aşıyor. Asgari ücret düzeyinde ve daha düşük ücret alanların oranı genelde yüzde 38 iken, kadınlarda yüzde 49’a yükseliyor. Kadınların yarısı asgari ücret ve daha düşük ücretlerle çalışıyor.

ÖZEL SEKTÖRDE ÇALIŞAN KADINLAR ÇOK DAHA DERİN BİR ÜCRET EŞİTSİZLİĞİ YAŞIYOR

Özel sektör işçilerinin yüzde 21.7’si asgari ücrete erişemiyor. Özel sektörde asgari ücret ve altında ücretle çalışanların oranı yüzde 49 ve asgari ücret civarında çalışanların oranı yüzde 62. 9.5 milyona yakın özel sektör işçisi asgari ücretin yüzde 20’si ve altında ücretlerle çalışıyor. Özel sektörde kadın işçilerin yüzde 32.5’i ise asgari ücret altında ücretlerle çalıştırılıyor. Özel sektördeki kadın işçilerin yüzde 9.3’ü ise asgari ücretin yarısının da altında ücretle çalışmaya zorlanıyor. Özel sektörde asgari ücretin oldukça altı ile asgari ücretin yüzde 20 fazlası arasında çalışmak zorunda kalan kadın işçilerin oranı ise yüzde 76.

ASGARİ ÜCRET ORTALAMA ÜCRET HALİNE GELİYOR

Ücretler asgari ücret düzeyine geriliyor. 2006 yılında aylık ortalama ücret ve maaş geliri asgari ücretin yaklaşık 2 katı iken, 2019’da asgari ücretin 1.41 katına geriledi.

TÜRKİYE AVRUPA ÜLKELERİ İÇİNDE ASGARİ ÜCRETİ EN DÜŞÜK ÜLKELER ARASINDA

2010’da Avrupa’da Türkiye’den düşük asgari ücrete sahip 12 ülke varken, 2020’de bu sayı 3’e düştü. Türkiye’den daha düşük asgari ücrete sahip ülkeler Sırbistan, Bulgaristan ve Arnavutluk. Ancak 2020 kasım ve aralık ayındaki güncel döviz kur dikkate alındığında Türkiye’deki asgari ücret Arnavutluk hariç Avrupa’daki en düşük asgari ücret.

ASGARİ ÜCRETLİ BİR İŞÇİ BİR YILIN 122 GÜNÜ VERGİLER İÇİN ÇALIŞIYOR

Brüt asgari ücretin dolaylı-dolaysız vergi ve kesintilerini dikkate aldığımızda yüzde 33.4’ü (983 TL) vergi ve kesintilere gidiyor. İşçinin eline (Asgari Geçim İndirimi-AGİ dahil) brüt asgari ücretin sadece yüzde 66.6’sı net harcanabilir gelir olarak geçiyor. İşçi 365 günün 122 günü vergi ve kesintiler için çalışıyor.

DİSK: ASGARİ ÜCRET EN AZ 3 BİN 800 TL

DİSK Başkanı Arzu Çerkezoğlu, 2021 asgari ücretin net en az 3 bin 800 TL olarak belirmesi çağrısında bulundu.

Raporun tamamı için TIKLAYIN.