Seçim sürecini geride bıraktık. Metal işçilerinin gündeminde ise iş kolunda başlayacak olan grup toplu sözleşmesi var. Sözleşme taslağı henüz ortaya bile çıkmadığından, MESS tarafından da henüz bir açıklama yapılmadığından fabrikalarda toplusözleşmeye ilişkin tartışmalar henüz hararetlenmedi. Afaki bir enflasyon üzerinden zam tartışmasıyla sınırlı muhabbetler yapılıyor. Bu sohbetler kriz ortamının TİS talepleri üzerindeki etkilerini de ortaya koyuyor.
Peki metal işçisi kadınların sözleşmeden beklentileri nedir? Özgün talepleri yok mu? Yoksa neden yok?..

GEÇEN DÖNEMİN ALTINA DÜŞMEMELİ

Hayat pahalılığının had safhaya ulaştığı bu zamanlarda kadın işçilerin en büyük derdi geçim. Yaz gelmesine rağmen meyve sebze fiyatlarında gözle görülür bir indirim olmadı. Geçen sözleşme döneminde aldığı sebze meyvenin kat kat pahalandığını söyleyen kadın işçilerin çoğu bu durumdan iktidar partisinin sorumlulu olduğunu düşünüyor. Hem sürekli seçim ve gerginlik ortamı hem de üretim ve tarım alanında uygulanan hatalı politikaların fiyatları etkilediğini düşünüyorlar.
Sözleşme sürecini konuştuğumuz metal işçisi kadınlar, enflasyon oranının üzerinde zam beklediklerini söylüyor. Zeynep, “Geçen dönemki sözleşmenin altına düşmemeli zam oranı” diyor.

KONUŞULAN AMA UNUTULAN TALEPLER

Bazı kadın işçiler, sözleşmede taleplerinin görünmemesinin sebebi olarak Türk Metal’in kadın temsilcilerinin ve yöneticilerinin az sayıda olmasını görüyorlar. Bu, nedenlerden biri olabilir belki ama bir kadın işçi olarak taleplerini sorduğumuzda söylenenler, fabrikada genel olarak yaşanan sorunlarla sınırlı kalıyor. Daha doğrusu yaşanan bazı olayların ardından bir kaç talep ortaya çıkıyor, ama TİS dönemi geldiğinde zam, sözleşme süresi vb. çok fazla öne çıktığından, bunları dile getirmek unutuluyor. Sendikanın da kadın işçilere yönelik bir adımı olmayınca çok da önemli görülmeyebiliyor. Örneğin bir ara kreş üzerinden bir tartışma dönmüştü. Her ay 5 yaş altı için verilen kreş paraları yerine fabrika alanı içinde işçilerin de denetleyeceği, arada uğrayacakları kreşler konuşulmuştu ama bir süre sonra unutuldu. Sadece kreş değil, büyük yaşta çocuklara etüt merkezleri için de “Bir şeyler yapılmalı” diyen kadınlar var. Gece vardiyasının kaldırılmasını, kadınlara sadece 8-4 ve 4-12 vardiyaları olsun isteyen işçiler var. Eşleriyle vardiyaları bazen denk gelmeyen kadınlar gece vardiyalarında çocuklarını yanlız bırakmak zorunda kalıyor. “Bunun bunalımının ne kadar kötü olduğunu, kadınların nasıl vicdan azabı çektiklerini bilemezsiniz. Ama böyle sorunlar genelde kadın inat ederse kendi imkanlarıyla çözülüyor ama günlerce uğraşmak, insan kaynakları sendika arasında mekik dokumak gerekiyor” diyor, bu durumu yaşayan bir kadın kadın arkadaş.

Peki, taleplerimizin sözleşmede yer almasını nasıl sağlayacağız? Elbette bunun için birlik olmak en temel nokta. Sendikalarda temsilci olmak kadınlar için çok zor evet, ama kadınlar bunu yapamadağı için değil. Sendika yönetimlerinin erkek egemen yapısı bunu olduğundan daha zor hale getiriyor. Öne çıkan kadınların dilinden, sendika yönetimlerinde olmakla ilgili “Çok yorucu, çok stresli” sözleri düşmüyor ya da daha önceden temsilci olan kadınların ağlayarak temsilciliği bıraktıkları konuşuluyor. Oysa dayanışma ve birlikle birbirimize güç verebeliriz, böylece sendika yönetimlerine de TİS masasına da kadınları ve taleplerini taşıyabiliriz.