İlk 17 yaşında greve çıkmış, 20 senedir sendikanın örgütçülüğünü, en az 15 senedir de sendikanın örgütleme liderliğini yapıyor: Sharon Graham, Britanya’daki Unite the Union sendikasının genel başkanlığına aday. Sendikanın örgütleme stratejisti olan Sharon Graham, son 15 yıldır Unite sendikasının verdiği bütün büyük mücadelelerin arkasındaki isim.  

Sharon Graham’in başarıyla yönettiği birçok önemli strateji oldu, ama bunların en etkililerinden biri kuşkusuz “Top Ten Strategy” (en büyük 10 şirketin örgütlenmesi). Yani, yasal olarak iş yeri bazlı örgütlemenin dayatıldığı Britanya’da “sektör çapında örgütleme stratejisi”ni fiili olarak gerçekleştirmek.

Bir sektör/endüstrideki ücret ve çalışma koşullarını belirleyecek güçte olan en büyük 10 şirketi örgütleyerek her birinin iş yeri temsilcilerini bir araya getiriyorlar. İşçilerin karşı karşıya olduğu sektörel bazdaki sorunları bu işçi öncüleri/temsilcileriyle belirleyip birlikte bu sorunlara yönelik kampanyalar düzenliyorlar.

“İster otomasyon ister kovid-19 sonrası ekonominin şekillendirilmesi konuları olsun, bu sorunlar asla teker teker iş yerlerinde çözülemez. Endüstriyel ve sektörel düzeyde ele alınmalıdır.” Sharon Graham’in altını özellikle çizdiği ifade ise “örgütlü, koordineli ve stratejik yaklaşım”. Örgütlenme, örgütleme ve örgütlemeyi öğretme deneyimlerinden, iş yerlerinde tek tek ve dağınık çalışmaların olduğu geleneksel yöntemlerin başarısızlığa mahkûm olduğunu görmüş. “Modern global kapitalizmin organizasyonu öyle değil. Sendikaların da bu eski yöntemlerle örgütlemeye çalışma lüksü yok.”

ET ENDÜSTRİSİ, SEKTÖR STRATEJİSİ VE KAZANIMLAR

Sharon Graham lideriyken Örgütleme Departmanı’nın ilk kampanyası, gıda sektöründe, birçoğu taşeronlar tarafından düşük ücretlerle güvencesiz çalıştırılan binlerce işçinin istihdam edildiği et üretiminde olmuş. Tek tek farklı iş yerlerinde birbirinden kopuk bir örgütleme yapılsaydı, “o örgütlenen şirket bu sektörün en büyüğü bile olsa, örgütleme kampanyası asla başarılı olamayacaktı. Çünkü (örgütlülükle bir iş yerinde ücret artırılıp koşulların iyileştirilmesi) şirketin süpermarketlere sattığı ürünlere yansıyacak ve süpermarketler daha ucuz başka bir tedarikçiye döneceklerdi.” Yani, aslında işçiye yarardan çok zarar verecekti tek bir iş yerindeki örgütleme. Sonuçta, şirket süpermarketlerle yaptığı kontratlarını kaybettiğinde, bunun ağır sonucunu yine işçiler işsiz kalarak çekecek ve sendika da üyelerini kaybedecekti. Parça parça örgütlemeye çalışmanın tek yararı, rekabet eden diğer şirketlere olacaktı, işçilere değil.

Halbuki, Örgütleme Departmanı 2004’te (sendikanın adı o dönem T&G iken) disiplinli bir sektörel örgütleme stratejisi uygulamaya koydu. Et endüstrisindeki işçilerin sadece yüzde 30’u toplu sözleşmeden yararlanıyorken, kampanya 2007’de sonlandığında işçilerin yüzde 80’den fazlası toplu sözleşmeden yararlanıyordu artık.

Peki nasıl yaptılar? Önce, et endüstrisinin en büyük şirketlerini belirlediler. Örgütlü ve örgütsüz iş yerlerinin haritası çıkarıldı ve bütün sendikal kaldıraç noktaları belirlendi (şirketlerin müşterileri olan süpermarketler en büyük kaldıraçtı). Sonra, belirlenen şirketlerdeki işçileri “aynı anda ve koordineli” bir şekilde örgütleyerek iş yeri komiteleri ve sektör komitesi oluşturuldu ve farklı şirketlerdeki komitelerin liderleri düzenli bir biçimde sektör komitesi olarak bir araya getirilerek sektörel sorunlar üzerine kampanyalar yürütüldü.

Sendika, büyük marketler ve et üreticilerini 26 bin işçiyi kapsayan “Minimum Standartlar Anlaşması”nı imzalamaya zorladı. Et üretiminde, ucuza çalıştırılan, çoğu göçmen, haklarından mahrum, kötü koşullar yüzünden sağlıklarını kaybeden binlerce işçi “hep birlikte” örgütlenmiş oldu. Hala geçerliliği olan bu anlaşma şunları sağlıyor; insanca yaşanabilir bir ücret, taşeron işçiler ve kadrolular arasında ücret eşitliği ve taşeron işçilerin kontratları 3 aylık deneme süresi sonrasında sürekli hale getirilmesiyle, kimi şirketlerde yüzde 90’lara ulaşmış taşeronlaşmanın tüm sektörde yaklaşık yüzde 5’e indirilmesi.

SHARON GRAHAM’İN ÖNCÜLÜĞÜNDEKİ DİĞER KAZANIMLAR

Unite’ın Kapsamlı Endüstriyel Stratejisi’nin (Broad Industriel Strategy), yani Britanya’daki tüm iş yerlerindeki işçilerin ücretlerinin ve koşullarının iyileştirilmesi, iş güvencesinin artırılması için pratik planların ardında Sharon Graham var. İşyerlerinde başarılı örgütleme kampanyalarıyla sendikaya binlerce üye kazandırmış, işçi sınıfı mücadelesini ileriden sürdüren bir örgütçü. Sendika düşmanı işverenlere karşı sendikal kaldıraç denilen yöntemleri (Unite Leverage) yeri ve zamanı geldiğinde etkili bir araç olarak, o patronlara karşı sınıf kiniyle acımasızca kullanıyor. Unite’ın otomasyon ve güvencesiz işlere karşı geliştirdiği stratejik kampanyaların arkasındaki isim, yine o.

Kitaplara konu olmuş Blacklisting (örgütlü, aktif inşaat işçilerinin kara listeye alınması) başta olmak üzere, patronların işçi düşmanı kampanyalarına karşı başarılı kaldıraç yöntemleri uygulamış ve kazanmış. Kaldıraç yöntemlerinden bazıları:

*Honda’nın sendikayla yaptığı anlaşmayı iptal etmeye çalışmasını durdurulması ve bu girişimi yapan üst düzey müdürün işten atılması, işten atılan üst düzey işyeri temsilcisini işe geri aldırılması. Bu kaldıraç sürecinde 1000’in üzerinde yeni üye kazanılması.

*İnşaat iş kolundaki ulusal sektörel anlaşma BESNA’nın kaldırılmasını önleme ve ücretlerin ve çalışma koşulları düşürülmesini engelleme.

*Paketleme şirketi MMP’de işten atılan işçilerin tazminatlarında büyük artış, atılan işçilerin yeni açılacak pozisyonlara alınma anlaşması ve işçileri atan üst düzey müdürün işten atılması.

*Londra Otobüs şoförleri için Olimpiyatlar döneminde alınması gereken Olimpiyat Bonusu’nun ödenmesi ve bu süreçte 2000’den fazla yeni üye kazanılması.

*Sivil toplum örgütü olan LMH’de işten atılan işçilerin tazminatlarında büyük artış, atılan işçilerin yeni açılacak pozisyonlara alınma anlaşması.

SHARON GRAHAM’İN SINIF KİNİ

Peki, patronların işçi düşmanı uygulamalarına karşı bu sınıf kini nereden geliyor Sharon Graham’in? İşçi sınıfı bir ailede büyümesi ve çok küçük yaşta garson olarak çalışmaya başlamasından… Büyük amcasını Kuzey Doğu’daki maden kazalarından birinde yitirmesinden… 19. yüzyılın sonlarında Britanya işçi sınıfı hareketi içinde işçilerin tek bir sendika altında buluşması için mücadele eden Eleanor Marx, Clementina Black ve diğer ilerici kadınların geleneğinden geliyor. Nasıl ki, onlar Britanya’daki acımasız çalışma koşullarına karşı vasıflı/vasıfsız, kadın erkek işçilerin birlikte mücadele etmelerinin öncülüğünü yapılmışsa, bugünün mücadeleci sendikacılarından biri de Sharon Graham’dir. Diğer adaylar gibi politik gruplaşmalara odaklanarak oy toplama hevesindense, Sharon’ın ününü, Britanya tarihinde kitlesel işsizlik, güvencesiz çalışma, düşük ücret, bozulan sağlık sistemi ve otomasyonun gündeme oturduğu bu kritik zamanlarda sendikal hareketi geliştirecek ve güçlendirecek strateji ve taktikler geliştirerek kazandı. Onun odağında her zaman işçileri global kapitalizmin en kötü yanlarından koruyacak etkili bir sendika kurmak var. İşte bu yüzden, Sharon patronların en çok korkacağı sendika Genel Sekreteri olacaktır.

“İŞÇİ SENDİKA DEMOKRASİSİ İŞ BAŞINDA”
Sharon Graham’in genel başkanlık kampanyasını işyeri temsilcileri yürütüyor. Sharon’ı destekleyen işçilerin Ocak ayında başlattığı bu kampanyanın adı Workers Unite (İşçiler birleşin), sloganı ise “Let’s Get Back to the Workplace” (Haydi, İşyerlerini Örgütlemeye).
Workers Unite sayfasındaki manifesto ise şu şekilde:
“Workers Unite;
*Her zaman işyeri merkezli, önceliği ücret ve çalışma koşullarına veren
*İşyeri temsilcileri ve aktivistlerini her türlü saldırıya karşı güçlü bir savunma yapabilmesi için donatan
*İş, ücret ve çalışma koşullarındaki kesintilere karşı mücadele eden
*Patronlara karşı her zaman üyelerini destekleyen
*Özünde eşitliği savunan
*Gelecek için net bir stratejiyle proaktif bir yaklaşımı olan
*Yanlışlarından öğrenen etkili ve yaratıcı bir yaklaşımı olan
*Kapsayıcı olan ve şeffaf bir iç demokrasisi olan
*İlerici olan ve İşçi Partisi’nın içsel politikalarının ötesine geçen bir sendika istiyor.
Siz de bu kampanyanın parçası olun. Fikirleriniz ve deneyimlerinizle programımızı şekillendirin. Yakında bir Unite adayı tarafından düzenlenen bir kampanya manifestosu üzerine ilk kez yapılacak açık, demokratik istişareyi duyuracak ve destekleyeceğiz. İşçi sendika demokrasisi iş başında.”
*Unite the Union Topluluk Üyesi

Kaynakça:

- https://www.facebook.com/UniteSharonGraham/ Unite Sharon Graham

-http://www.iuf.org/cgi-bin/dbman/db.cgi?db=default&uid=default&ID=4706&view_records=1&ww=1&en=1 T&G/UNITE's organizing drive in UK meat processing delivers results. www.iuf.org

-https://en.labournet.tv/video/6063/sharon-graham-speaks-about-organising Sharon Graham speaks about organising. en.labournet.tv

-Unite the Union Leverage Guide.

- https://workersunite.net Workers Unite

Fotoğraf: Sharon Graham'ın kendi arşivi