Avusturya’da geçtiğimiz pazar günü gerçekleşen Graz belediyesi erken seçim sonuçları dünya için büyük sürpriz ve ‘komünist fobici’ çevrelerde ciddi sarsıntıya sebep oldu. Bazı çevrelerce ilk etapta hazmedilmesi güç olan gerçekleşti ve Steiermark eyalet başkenti Graz dünyanın en eski partisi olan Komünist Partiye belediye başkanlığı görevini verdi.

Avusturya’nın 2 milyon nüfuslu başkenti Viyana’dan sonra ikinci büyük şehri olan Graz’da 300 bin insan yaşıyor. 1961 doğumlu Elke Kahr liderliğindeki Avusturya Komünist Partisi (KPÖ) yüzde 28.84 oy çoğunluğuyla belediye başkanlığını kazandı. Graz şehrinde özellikle sosyal konut ve yoksulluk ile ilgili çalışmalarıyla göz önünde olan Komünist Parti, önce Ernst Kaltenegger liderliğinde yıllar içinde yavaş ama kararlı biçimde büyüyen bir başarı hikayesine imza attı. Bu bayrağı 1998 yılında devralan ticaret lisesi mezunu Elke Kahr, 1983 yılından itibaren KPÖ’nün aktif üyesi ve 1993 yılında eyalet vekili ve 1998 yılında Graz’da KPÖ’nün lideri oldu. 2003 ve 2004 yıllarında Avusturya Komünist Partisi başkan vekilliği yaptı. Ernst Kaltenegger’in 2005 Steiermark eyalet seçim kampanyası koordinatörlüğü görevini başarıyla yerine getiren Kahr, sonrasında Konut Belediye Meclis vekili görevini 2005 yılında yine Ernst Kaltenegger’den devralıp 2017 yılına kadar itina ve titizlikle devam etti. 1983 yılında yüzde 1.8’lik bir oy oranı ile başlayan bu hikaye istikrarlı biçimde yükseldi, son olarak 2021 yılında yüzde 30’luk bir oy oranına kavuştu.

KOMÜNİST VEKİL ÜCRETLERİNİN ÜÇTE İKİSİ SOSYAL FONA AKTARILIYOR

Bu başarı hikayesinin arkasında yatanın “çalışan ve üreten emekçi insanların davasına olan büyük inanç, sadakat ve saygı olduğunu” belirten Elke Kahr, insanların sorunlarına karşı göstermiş olduğu duyarlılıkla ve onlarla iyi bir iletişim ve sağlıklı bir ilişki kurmasıyla tanınıyor. Sevilen bir siyasetçi kimliğine sahip olan Ernst Kaltenegger’in döneminde başlayan ve uygulanmaya devam eden siyasetçi aylığının üçte ikisini parti içi kurulan bir fona aktarılması da önemli. Graz’da Avusturya Komünist Partisi vekilleri 1998 yılından itibaren kendi ücretlerinden keserek fona bugüne dek 1.7 milyon avro para aktardı. ‘Sosyal fon’ adı verdikleri bu fonda toplanılan para özellikle işsiz kalan ve/veya kiralarını ve benzeri diğer borçlarını ödeyemeyen insanlar için kullanılıyor.

Kimi düzen partileri, kesimler ve medya tarafından “bir yardım kurumu” denilerek küçümsenmeye çalışılan Avusturya Komünist Partisi yıllar içinde bütün standart altı konutlarda bir duş ve WC olmasını sağladı. Kaltenegger’den bu bayrağı devralan Kahr, Konuttan Sorumlu Belediye Meclis Vekili olarak 2004 ve 2016 yılları arasında 960 yeni belediye evinin inşa edilmesini ve 550 dairelik arsaların güvence altına alınmasını sağladı.

SEÇMEN SOSYAL KONULARA DUYARLILIĞI ARTIRIYOR

Graz zengin ve yoksulun arasındaki uçurumun bariz görüldüğü ve yaşandığı şehirlerden bir tanesi olarak, konut alanında farkı net yaşayan kentlerden. Başkent Viyana’da 20. yüzyıl başlarında hayata geçirilen 1945’ten sonra 1980’lere kadar sürdürülen sosyal konut ve benzer projelere sahip değil. Başkent Viyana’da özellikle 20. yüzyıl başlarında uygulanan Viyana’ya özgü sosyal demokrat uygulamalar, günümüz Sosyal Demokrat Partisi tarafından unutulmuş ve geçmişin tozlu raflarına ait bir döneme nail görünürken, Graz’da Komünist Partisi bu siyaseti günümüzde uygulayan tek aktör olma özelliğiyle bilinir. Çalışan ve emekçi kesimlerin sorunlarına duyarlı çalışmalarıyla halkın güvenini kazanan Graz’da Komünist Partisi, Avusturya Komünist Partisine gurur ve emekçi kesimlere umut vermeye devam ediyor. Pazar günü Yukarı Avusturya eyalet seçimlerinde Yukarı Avusturya Komünist Partisi vekil sayısının ikiye katlanması ise halk tabanında sosyal konulara duyarlılığının arttığına işaret ediyor. Özellikle pandemi süresince göze çarpan iş ve istihdam güvensizliği, konut sorunu, temel insan haklarıyla ilgili artan kaygılar gibi, siyaset aktörlerinin halktan kopuk kendi çıkar odaklı faaliyetleri etkenlerden sayılıyor. Halk kendine olan güveni ve emek gücüne olan inancını perçinleyecek yeni olanak ve platform arayışı içinde görünüyor.

BİLEREK VE İSTEYEREK KOMÜNİST PARTİYİ SEÇTİLER

Özellikle 1945 döneminin sistematik antikomünist propagandası sonucunda diğer Avrupa ülkelerinde de olduğu gibi, Avusturya’da da bir komünist düşmanlığı ve alerjisi hakim. Fakat yeni nesillerin bu Soğuk Savaş propagandasından ciddi bir biçimde etkilenmemiş olması gerek ki, genç isimler giderek daha fazla Komünist parti kadrolarında yerlerini almaya başlıyorlar. Geçtiğimiz pazar Berlin’de yapılan oylama sonucunda seçmenin yüzde 56.4’ü Sosyal Demokrat ve Yeşiller Federal Yönetimi kapsamında özelleştirilen toplu konutların yeniden kamulaştırılması yönünde oylarını kullandı. Bu gelişme adalet ve iklim konularında duyarlılığı artıran, iş ve konut sorunları yaşayan gençlik için de yeni bir umut kaynağı oldu. Giderek ilgi kaybeden büyük geleneksel partilerden yüzünü çeviren seçmen, tabana daha yakın ve sosyal konularla ilgili güven verici çalışmalar yürüten siyaset aktörlerinden yana tavrını sergiliyor. Pandemi süreciyle de çalışan ve emekçi kesimin toplum için rolü ve önemi yeniden görünür olmaya başladı. Henüz örgütlü ve tabandan yukarıya belli bir hareketin görülmediğini bilmekle birlikte, çalışan ve üreten kesimlerin yeniden tarih sahnesinde etkin ve belirleyici rol üstlenmesinin işaretlerine tanıklık ediyor olabiliriz. Nitekim, medya tarafından ezber biçimde sürekli “neden parti ismini değiştirme konusunda ısrarlı oldukları” sorusuna Graz Komünist Partisi belediye başkanı Elke Kahr’ın cevabı ise net: ‘Graz’da insanlar bilerek ve isteyerek Komünist Partiyi seçtiler.”

Fotoğraflar: Simon Gostentschnigg