Antalya’da şehrin merkezinde bir yanda yoğun trafik akışı bir yanda eski bir mahalle. Cumbalı, avlulu evler, arnavut kaldırımlı ara sokaklar. Avlularda daha çok kağıt toplama araçları var. Pazar olması nedeniyle bir sakinlik hakim. Tek tük küçük tadilatlarla uğraşan birkaç kadın ve erkek dışında görünen yok. Bu mahalledeki yaşam hikayelerinin hepsini günlerce dinleyebilirim. Bugün Mümine Gökçe’yi dinleyeceğim.

Arnavut kaldırımlı bu sokakların sessizliğini bozarak motorumuzu Mümine Gökçe’nin dükkanının önüne park ediyoruz. Yorgun, güleç ve işinin ehli bir şekilde karşılıyor bizi. Asma katlı iki bölmeli dükkanın arka çıkışında kapkara, kocaman ağızlı İtalyan Cane Corse köpeği tüm kıskançlığıyla havlayarak adeta Mümine’nin yanından uzaklaşın, diyor. Arkasındaki kurt köpeği ise ne oluyor orada, çekilin… Mümine tüm sevecenliğiyle köpekleri “Tamam yavrum bir şey yok” diyerek yatıştırıyor. Trafik çok hızlı akıyor, ses çok yüksek. Dükkandaki araç lastiklerinin arasında sessiz bir köşe buluyoruz, başlıyoruz sohbete…

‘KEŞKE DAHA ÖNCE BAŞLASAYDIM’

Mümine evlendiğinden beri lastikçi dükkanında; önceleri eşi lastik tamiri yaparken kayınvalidesi diğer müşterilerle ilgilenirmiş. Kayınvalidesinin vefatından sonra görevi devralmış. Bir süre dükkanda bekleyerek, müşterilerle ilgilenerek zaman geçirmiş. Sonra lastik tamir etmeyi eşinden öğrenmeye başlamış. Öz güveni yüksek bir kadın. Kendi de “Kedime güvenli birisiyim ama tamir işlerine başlayınca güvenim daha da arttı. İstediğim işi yapabilirim” diyerek onaylıyor izlenimimi. “29 yıllın 15 yılında profesyonel tamircilik yaptım. Keşke daha önce başlasaydım, bazen o yılların boşa geçtiğini düşünüyorum” diyor.

‘SEN KADINSIN NASIL YAPACAKSIN’ DESELERDE…

Kadınlar iş yaşamında iş sorunlarının dışında kadın olmalarından dolayı ayrıca çeşitli sorunlar yaşıyor; fabrika, büro, yemekhane, atölye çalıştığı yer neresi olursa fark etmiyor. Mümine de kadın olmaktan kaynaklı yaşadığı sorunları dile getiriyor: “Lastik tamiri yaparak çalışmak benim için hiç zor değil. İşimi çok iyi yaptığımı biliyorum. Aracı yukarı kaldırmak, lastiği sökmek, sorunu bulmak, tamir etmek ve yerine tekrar takıp teslim etmek hiç zor değil. Yaşadığım tek zorluk ‘Sen kadınsın nasıl yapacaksın’ tepkileriyle karşılaşmak. Çoğunu yıllar içinde aştık. Burada tanınıyoruz, yıllardır aynı müşterilerin araçlarına bakıyoruz. Ama bazen yeni gelenlerden kadınsın yapamazsın deyip aracını teslim etmeyenler var. Bu durumda eşim yapıyor tamiri. Burada çalışmasam gözleme yapmak, bulaşık yıkamak gibi işleri yapacaktım. Kadınların ne işi yapacağına başkaları karar vermemeli. Kadınlar istedikleri işi rahatlıkla yapabilirler” diyor.

Bu sırada müşterisi geliyor ve biz sohbetimize hız kazandırarak devam ediyoruz. Taksisini çekmiş dükkanın önüne saygı ve hayranlıkla bekliyor bizi. Mümine eşinin iki sene önce kalp krizi geçirdiğini, bypas olduğunu ve bir sene boyunca dükkana kendi baktığını anlatıyor. O çalışmasaydı bir sene boyunca neler olurdu hayatlarında? Hastalığın üzerine geçim derdi daha ağır olurdu. Ha deyince lastik tamirciliği yapılmaz ki. Usta bulsa yeni bir düzen demek. Çocukların ihtiyaçları, eğitimleri… Mümine bu mesleği seçmekle kendisi için, ailesi için ne kadar da doğru bir karar vermiş.

ÇALIŞMAK EKMEĞİNİ KAZANMAK YANLIŞ MI?
Daha önce gazetede haberi çıkınca yorumları takip etmiş. Biri “Yanlışı körüklemeyin” yazmış. “Ne yanlış yapıyorum ki ben, çalışmak, ekmeğini kazanmak yanlış mı? Neyse ki gerekli cevapları vermişler. “Eşimle birlikte çalışarak, tamircilik yaparak dört çocuk büyüttük. Çocukları meslek sahibi yaptık. En büyük kızım fen bilgisi öğretmeni, onun küçüğü hemşirelikte okuyor, üçüncü çocuğum üniversiteye hazırlanıyor” diyor. Gerçekten yanlış nerede, güçlü olmakta mı, kadınların istediği mesleği yapmasında mı, ekonomik özgürlüğünde mi?
Müşteriyi daha fazla bekletmeyelim dedik. Mümine ile sarıldık, başka bir zaman tekrar buluşmak üzere gitmeye hazırlandım. Giderken onu izledim, taksinin lastiğini söküp, çatlağı çabucak buldu…

Fotoğraflar: Elif Bilen Taş/Ekmek ve Gül