Okurumuzun Sorusu:

Merhaba, Ben özel sektörde çağrı merkezi çalışanıyım. Ocak ayının başında doğum iznim bitti ve İŞKUR destekli 60 gün süreli yarı zamanlı evden çalısmaya başladım. Haftada 2,5 gün çalışacak şekilde ilk başladığım hafta bilgisayarımın kasasında sorun olması nedeniyle çalışamadım. Yenisini adresime yollamaları için bekledim. Devamında ise başka donanım parçalarında sorun oldu ve iki hafta çalışmamış oldum. Son donanımı beklerken yöneticim artık beni bu şekilde idare edemeyeceklerini donanım gelene dek ofiste çalışmam gerektiğini söyledi. Normalde evden çalışıyoruz, home office çalışanıyız. Çalışacağım yere gidebilmem için servise binmem gerekiyor ama servisin kalktığı yer evime 10km uzaklıkta. Bebeğim henüz 3,5 aylık ve bu donanımsal sorun benden kaynaklanmıyor. Bana anlayış göstermeleri için ricada bulundum ancak ofise gitmem için baskı yaptılar. Emzirdiğimi söyledim, su an küçük olduğu için ek bir şey de veremiyorum biraz büyük olsa geleyim dedim “mama ver” dediler. En sonunda hem uzaklıktan hem de bebeğim çok küçük ve emiyor olduğundan yıllık izin girme mecburiyetinde kaldım. Bu konuyla ilgili bir uzlaşma yolu olamaz mıydı? Benim haklarım var mı? Ben şimdi bundan başka ne yapabilirim? Çok çaresiz hissediyorum. Yardımcı olursanız çok sevinirim. Şimdiden teşekkürler.

Öncelikle okurumuzu tebrik edelim, okurumuzun bebeğine uzun, sağlıklı ve mutlu bir ömür dileyelim.

Uzaktan çalışma İş Yasası’nın 14. maddesi ile Uzaktan Çalışma Yönetmeliği ile düzenlenmiş bir iş ilişkisidir.

İş Yasası’nın 14. maddesi ve Uzaktan Çalışma Yönetmeliği’ne göre:

• Uzaktan çalışmaya ilişkin iş sözleşmesinin yazılı yapılması gerekir.

• Uzaktan çalışanın mal ve hizmet üretimi için gerekli malzeme ve iş araçlarının iş sözleşmesinde aksi kararlaştırılmamışsa işveren tarafından sağlanması esastır.

Okurumuzun verdiği bilgilerden anlaşılan o ki, işveren hizmet üretimi için gerekli malzeme ve iş araçlarını sağlama yükümlülüğünü uygun bir biçimde yerine getirmiyor. İşveren sağlam, sorunsuz ve çalışır durumda bir bilgisayar sağlamak yerine 3,5 aylık bebeği olan okurumuzu ofisten çalışmaya zorluyor.

Uzaktan Çalışma Yönetmeliği’nin 14. maddesine göre, uzaktan çalışmaya geçen işçinin işyerinde çalışmaya dönmeyi talep etme hakkı vardır.

Ancak uzaktan çalışma esasına göre çalıştırılan bir işçinin işveren tarafından tek taraflı olarak işyerinde çalışmaya geçici ya da kalıcı olarak geçirilebileceğine ilişkin bir düzenleme yoktur. Dolayısıyla, genel kural olarak, uzaktan çalışma esasına göre istihdam edilen bir işçi, işveren tarafından tek taraflı olarak işyerinde çalışmaya geçirilemez.

Öte yandan -okurumuzun örneğinde olduğu gibi- uzaktan çalışmadan işyerinde çalışmaya geçişin çalışma koşullarında işçi aleyhine esaslı değişikliğe yol açtığı durumlarda İş Yasası’nın 22. maddesi uyarınca işçiye yazılı olarak teklif yapılması ve işçinin yazılı onayının alınması zorunludur.

Sonuç olarak, okurumuz işyerinde çalışmaya geçmek zorunda değildir. Okurumuz yıllık izninin sonunda işyerinde çalışmaya geçmeyeceğini işverenine yazılı olarak bildirebilir ve gerekli iş ekipmanının (bilgisayar ve gerekli donanım) temin edilmesini talep edebilir. Okurumuzun işverene süreci de özetleyen bir elektronik posta göndermesi, olası bir yasal süreçte ispat bakımından kolaylık da sağlayacaktır.

İşverenin ekipman temin etme yükümlülüğünü yerine getirmemesi nedeniyle okurumuzun fiilen çalışamaması durumunda, işveren Borçlar Kanunu’nun 408. maddesi uyarınca okurumuza ücret ödemeye devam etmek zorundadır.

Okurumuzun işyerinde çalışmaya geçişi kabul etmediği için işten çıkarılması kanımca İş Yasası’na aykırı olur ve okurumuz işe iadeyi ya da tüm yasal haklarını önce arabulucu anlaşma olmazsa da dava yoluyla talep edebilir.

Çalışır durumda bir bilgisayar temin etmek yerine okurumuza “mama ver” diye “akıl veren” işverenin cüretini okurlarımızın takdirine bırakıyorum.