Hükümetin mayıs ayında açıkladığı ve beş gün önce de Meclis Başkanlığına sunulan kamuda tasarruf tedbirleri paketi, emekçinin mücadelelerle kazandığı haklarını gasbetmeye devam ediyor. Personel servislerinin iptal edildiği üniversitelerde tasarruf adı altındaki uygulamalara yenileri ekleniyor. Son olarak Ege Üniversitesinde Sosyal Tesis Şube Müdürlüğü bünyesinde hizmet veren 100-120 çocuk kapasiteli kreş ve anaokulu kapatıldı. Kreşte çalışan yaklaşık 16 personel ise işten atıldı.

İşten atılanlara gönderilen ihbar bildiriminde “Sosyal Tesisler Yönetim Kurulunun 11.06.2024 tarihli 3 sayılı Kararı ile Anadolu İktisadi İşletmesinin kapatılması teklifi Üniversite Yönetim Kuruluna sunulmuş, Üniversite Yönetim Kurulunun 25.06.2024 tarihli 8 sayılı Kararı ile kapatılmasına karar verilmiştir” ifadelerine yer verildi.

ÜNİVERSİTE 374 MİLYON KÂR ETTİ

Anaokulunun kapatılma gerekçesi ise Sayıştay raporlarına yansıdığı iddia edilen zarar. Sayıştay raporunda kreşin doğrudan zarar ettiğiyle ilgili bir bilgi bulunmuyor. 2023 eylül denetim raporuna göre anaokulu ve kreşin bağlı olduğu Sosyal Tesis İşletmelerinin 2022 yılı gelir toplamı 18 milyon 830 bin TL. Gider toplamı ise 23 milyon 486 bin lira. Rapora göre işletme zararı 4 milyon 655 bin lira. Ancak Ege Üniversitesi işletmenin zarar ettiği yılı 374 milyon 799 bin 772 TL kâr ile kapattı.

Ayrıca üniversitenin sosyal tesislerin de içinde bulunduğu 16 kiracıdan toplam 4 milyon 375 bin 668 TL kira alacağı; 17 kiracıdan ise toplam 1 milyon 78 bin TL elektrik ve su gideri alacağı bulunuyor. 5 milyon 454 bin 544 TL alacak da borç kısmına kaydedilmiş. Raporda üniversitenin malzeme ve teçhizat alımlarını fahiş fiyatlara yaptığı, üniversiteye ait Çeşme Dinlenme ve Eğitim Tesislerinin atıl durumda bırakıldığı, bu nedenle hem öğrencilerin uygulamalı eğitimden yararlanamadığı hem de turizm gelirlerinden vazgeçildiği vurgulanıyor.

BİNLERCE KADININ KREŞ HAKKI GASBEDİLİYOR

Yüzlerce milyon lira kârın yanı sıra İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na göre 150’den fazla kadın çalışanı olan iş yerlerinde kreş açma zorunluluğu bulunuyor. Yasaya göre kurum bu hizmeti ücretsiz sağlamakla yükümlü. Ege Üniversitesinde akademik ve idari toplam 10 bin 247 çalışan bulunuyor ve çalışanların yüzde 60’ı kadın.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 191. maddesine göre de “Bakımevleri kurumun bağlı veya ilgili olduğu bakanın onayı alınmak suretiyle kurumca istihdam edilen memurların 0-6 yaş grubuna giren en az 50 çocuğu için kurumun idari ve mali işlerle ilgili birimine bağlı olarak açılabilir” diyor.

Yüksek Öğretim Kurumları Mediko Sosyal, Sağlık Kültür ve Spor Dairesi Uygulama Yönetmeliğinin “Sosyal Hizmetler” başlıklı 15. maddesi (e) bendine göre ise kreş açmak üniversitelerin görevi. Ancak Ege Üniversitesi kreşi; Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca Açılacak Çocuk Bakımevleri Hakkında Yönetmeliğe dayanarak ücretsiz olmadığı gibi şimdi de kapatılıyor.

ZARAR İDDİASI GERÇEĞİ YANSITMIYOR

Üniversite ve üniversite hastanesinde çalışan kadın işçi ve emekçilerin 7/24 ücretsiz kreş talebi ise sürüyor. Hastanede örgütlü sendikalar kreşin kapatılmasına tepkili. SES İş Yeri Temsilcisi Dilaver Aslan, “Ne üniversitenin bileşeni olan çalışanlara ne de sendikalara konuyla ilgili bir bilgi verildi. Tam bir tek adamcılık uygulaması” diye konuştu. Kapatılan kreşin ücretinin özel kreşlerle yarışır halde olduğunu söyleyen Aslan, “Kreş ücretini ödeyemeyen çok sayıda sağlık emekçisi çocuklarını özel kreşe vermek zorunda kaldı. Dolayısıyla zarar ediyor iddiaları gerçeği yansıtmıyor” dedi.

İşçi ve emekçilerin vergileriyle oluşturulan kamu bütçesinin patronların ihtiyaçları doğrultusunda kullanıldığını ifade eden Aslan, “Patronların vergi borçları siliniyor, muafiyetler getiriliyor. Sermayenin aşırı kar hırsının bedelini biz emekçilere hatta ailelerimize, çocuklarımıza ödetmek istiyorlar. Kamuda tasarruf tedbirleri adı altında ne kadar hakkımız varsa hepsi tek tek hedefe konuyor” dedi.

KREŞ HAKKINDAN VAZGEÇMİYORUZ!

Kamunun çocukların sağlıklı gelişimi, güvenliği ve sosyalleşebilmesi için görevleri olduğunu ve kâr gözetilmemesi gerektiğini dile getiren Aslan, “Kurum kreşleri kadınların çalışma hayatından kopmaması ve bakım yükünün hafifletilmesi için zorunlu. Kreş hakkı mücadelelerle kazandığımız, yasalara da girmiş bir haktır. Bu hakkımızdan vazgeçmiyoruz. Kurum kreşinin kapatılmasını değil 7/24 ücretsiz hale getirilmesini istiyoruz” dedi.

Üniversitenin ihtiyacı olan toplam kadro sayısının 15 bin 399 olduğunu ve 5 bin 152 eksik kadro ile çalıştıklarını söyleyen Aslan “İş yükümüz çok fazla. Ücretlerimiz insanca yaşamaya yetmiyor. Şimdi kreş hakkımız da elimizden alındı” diyerek hak gasplarına, ağır iş yüküne ve yoksulluk dayatmasına karşı birlikte mücadele çağrısı yaptı.

SAĞLIK-İŞ DİLEKÇE VERMEYE HAZIRLANIYOR
Sağlık-İş İzmir Şubesi de kapatılan kreşe ilişkin açıklama yaptı. Görüşmelerden sonuç alınamadığı ifade edilen açıklamada, “Toplu iş sözleşmesinde bulunan 43. madde olan anaokulu ve kreş ödeneğinin altındaki açıklamada ‘Kurum tarafından kreş hizmeti verilmektedir’ ibaresi yer almaktadır. Kurum bu maddeyi yerine getirmez ve kreş hizmeti vermeyi sonlandırır ise kurumda 0-6 yaş aralığında çocuğu olan tüm işçi kardeşlerimizin için önce kuruma kreş talebi yazısı ile başvuracak, sonrasında anaokulu ve kreş ödeneği maddesine dayanarak tüm işçi kardeşlerimiz için kreş yardımı almak adına hukuki süreci başlatacağımızın bilinmesini isteriz” denildi.

Fotoğraf: Ekmek ve Gül