Ekmek ve Gül Kuşadası Grubu olarak Pusula kafenin terasında hafif esen rüzgara karşı toplandığımızda, dergimiz okuru Meryem’in Almanya’dan gelen misafiri Elke Lanberdi bir anda hepimizin ilgi odağı oluyor ve hemen hoş bir sohbet başlıyor aramızda.

77 yaşındaki Elke emekli İngilizce öğretmeni. Öğretmenler Sendikasında ve kadın örgütlerinde çalışmış. Yılın bazı zamanlarını ABD’de geçiren Elke, Türkiye’ye de sık sık geliyor. Derin konular olmasa da sıradan sohbetler yapacak kadar Türkçeye hakim. Tabii bizim tercümanlığımızı eski dostu olan Meryem yapıyor.

Biz merak ettiklerimizi soruyoruz, o el hareketleri ile zenginleştirdiği konuşmasıyla, sohbetin içine çekiyor bizleri.

KADINLAR ELİNE FAZLA PARA GEÇİNCE EVE HARCIYOR, ERKEKLERSE GEZİYOR
Önce Almanya’da sendikaların durumunu sonra da kadınların neler yaptığını, ne gibi sorunlar yaşadığını soruyoruz. Sendikanın, sorunların çözümü konusunda etkili ve güçlü olduğunu, bir sorunları olduğunda hükümetin başına “baaam” diye vurduğunu anlatıyor gülerek. Uzun yıllar yaptığı öğretmenlik deneyimlerini kadın/erkek ilişkileri konusunda analizlerini anlattığı bir kitaba dönüştürmüş.
Bir erkek öğrencisine “Kadın olmak ister miydin” diye sorduğunda “Hayır, kadınlar aptal olur” diye cevap verdiğini, aynı soruyu bir kız öğrencisine tersten sorduğunda “Evet erkek olmak isterdim, çünkü erkekler çok güçlü” diye cevapladığını söylüyor ve hemen arkasına eliyle işaret ederek Türkçe “Yazık yazık” diye bağırıyor. “Kadınlar eline fazla para geçtiğinde hemen eve eşya vb. alıyor, ama erkekler ellerine fazla geçtiğinde geziyor” diyor.

KADINLARIN MÜCADELESİ KÜRTAK YASAĞINI YENDİ

Geçmişte kürtajın yasak olduğunu ama kadınların mücadelesi sonucu, 2008’den bu yana 3 aya kadar yasal kürtaj hakkını kazandıklarını anlatıyor. Almanya’da dindar kesimin kürtaja karşı mücadele verdiğini, ama ABD’de bunun çok yüksek oluğunu ABD’de hem devletin hem de insanların bu konuda çok tutucu olduğunu ifade ediyor. “Almanya’da bu konuda devletin katı tutumu yok” diyor. Hemen Merkel’i soruyoruz “Kadınlar lehine ne yaptı?” diye. Kafasını sallıyor, Türkçe “Ehhh!” diyor elini sallayarak; “Bir öyle bir böyle, işine geldiği gibi davranıyor” diyor.

ÜCRET EŞİTSİZLİĞİ HÂLÂ VAR
“30-40 yıl önce kadınlar erkeklerle aynı ücreti almıyordu biz bunun mücadelesini çok verdik. Özellikle özel sektörde bu açık daha fazla idi. Mesela bir lokantada aynı işi yapsalar da kadın daha az ücret alıyordu. Bunları o dönem azalttık. Ama maalesef şu an bazı firmalarda hâlâ öyle” ücret eşitsizliğine de değiniyor.

EKMEK VE GÜL HER YERDE

Bizden ayrılırken ona tanıttığımız dergimize bakıyor ve “Almanya’da da Ekmek ve Gül dergisi” var diyor. Sonra bizle tanıştığından dolayı çok mutlu olduğunu söylüyor. “Bu toplantıda 5 dakika bile olsa her kadın konuştu, eğer erkekler olsaydı bütün kadınlara bu konuşma hakkını vermezdi” diyor. E konuşmadığımız pek çok konu, vakit yetmediği için soramadığımız pek çok soru kalıyor. Onları eylül ayında Kuşadası’na tekrar geldiğinde konuşmayı düşünüyoruz.