Clara Zetkin Kadın Sorunu Üzerine Seçme Yazılar kitabında kadının işçileşmesi deneyimini ele alırken şöyle söyler, “Kadının kurtuluşu düşüncesi, kurtarıcı olarak makine ortaya çıkmadan ve dişli çarkların tangırtısı gümbürtüsüyle kadının insan oluşunu, onun ekonomik bağımsızlığı öğretisini ilan etmeden ortaya çıkamazdı”   

Kadınların kurtuluşu düşüncesi ile makine çarkları arasındaki bağlantıyı daha kolay kurduğumuz kapitalist dünyada işçi sınıfının kazanımlarına ilişkin saldırılar günden güne artıyor. Ekonomik olarak bir darboğaza giren iktidar, sermayenin çarklarını döndürebilmek adına pandemi koşullarında bile üretimin durmasına izin vermiyor. Sağlıksız koşullarda gelecek savaşı veren milyonlarca işçi ve emekçi ise bir yandan sağlığını korumaya çalışırken bir yandan da kazanılmış haklarına sahip çıkmaya çalışıyor. Kıdem tazminatı ise işçi ve emekçiler için kazanılmış haklar içerisindeki başat rolünü geçmişten bu yana korumaya devam etmektedir. Kıdem neredeyse çalışan herkes için gelecek anlamına gelmektedir. Kimisi için alınacak bir ev, kimisi için yazlık bir yerde alınacak bir nefes, kimisi için ise çoluğunun çocuğunun geleceğine bir katkı. Her ne kadar sendikalar kız çocukların çeyizi, erkek çocukların damatlığı diyerek toplumsal cinsiyet rollerine atıfta bulunarak dile getirse de tüm işçiler açısından en ana vurgu kıdemin “gelecek” kavramı etrafında tartışılmasıdır.

KIDEM KADINLARIN GELECEĞİ, GÜVENCESİ…

Kıdem tazminatının fona devri tartışmalarıyla kıdemin ne kadar önemli bir kazanım olduğu kadın ve erkek işçiler açısından sıklıkla vurgulansa da kadın işçiler cephesinden kıdem tazminatının önemi çeşitli özgünlükler barındırıyor.

Kıdem tazminatının gasbedilmesi ile ilgili tartışmalarda kadın işçilerin ortak paydada buluştukları nokta diğer işçiler gibi bir gelecek vurgusu, fakat gelecek kaygısı kadar öne çıkan bir diğer can alıcı sorunu da güvenceli iş talebi oluşturuyor.

Yapılmak istenen düzenleme ile ilgili temas ettiğimiz kadın işçilerin çoğu bu düzenleme ile iş güvencesinin de kaldırılacak olması sonucu ilk hedefin her kriz ortamında olduğu gibi kadın işçiler olduğunun farkında olduklarını gösteriyor. Kadınlar işletmelerde ilk gözden çıkarılan kişiler olduklarının farkında olarak bu düzenlemeyi sadece ekonomik bir güvenceden daha öte güvencesizliğe mahkûm edileceklerinin bilincinde olarak tartışıyor.

Çalışamama ya da evden parça başı iş usulleriyle çalışma halinin kadınların yükünü arttıracağı gerçeği de kadınları kıdem tazminatı mücadelesinin daha ateşli birer savunucuları olarak daha ileriden bir mücadele hattına gireceğini söyleyebiliriz.

‘DOKUNURSAN KIDEME GİDERİZ GREVE’

Diğer yandan kadın işçiler çalışamadıklarında, evin bütçesi bir biçimiyle döndürülemez hale geldiğinde şiddet de kapı önünde bekleyen bir sonuç olabilmektedir. Bu kıdem tazminatının gaspı ile doğrudan gerçekleşen bir sonuç olmasa da ekonomik geçimsizlik halinin kadınlara yansımasının şiddet olduğu gerçeği hemen önümüzde duruyor. Kadınlar belki de en çok bu sebeple sendikaların genel grev açıklamalarına sahip çıkmakta ve kazanılmış haklara dil uzatılmasının önüne geçmeye çalışıyor. Fabrikalarda her politik tartışma açıldığında “aramız bozulmasın” diyerek kapatılan konulardan ziyade bugün kıdem gaspının önlenmesi birleştirici bir unsur olmaya aday durumda.

Çünkü hangi politik tercihe sahip olursa olsun bir kadın işçi çalıştığı yerde en çabuk vazgeçilen kişinin kendisi olacağını, itilmeye çalışıldığı hayatın içerisinde güvencesizlik ve bununla birlikte geleceksizlik olduğunu fark ediyor. Bozulan ekonomiler, kadınların sırtına yüklenmiş bir yük olarak kalırken bugün onun altında ezilmemek de ilk elden sendikaların büyük sözlerde dile getirdiği genel grev çağrılarının karşısında “dokunursan kıdeme gideriz greve” diyebilmekten geçiyor. Kadın işçiler sendikacıların iddialı sözleri yerine aşağıda emekçiler arasında bir birlikteliğin olmazsa olmaz olduğunun bugün itibariyle fark edebilmiş değil, fakat böyle bir hatta mücadele geliştirdiği ölçüde başta kıdem hakkı olmak üzere güvenceli iş ve güvenceli gelecek mücadelesinin en önemli aktörü olmaya aday durumda.