Kadınlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi'nin, kısa adıyla İstanbul Sözleşmesi’nin tekrar imzaya açılması amacıyla Mecliste bir genel görüşme açılması talebi Yeşil Sol Parti Diyarbakır Milletvekili Adalet Kaya tarafından Meclis Genel Kuruluna sunuldu. Öneri Cumhur İttifakının oyları ile reddedildi.

20 Mart 2021 'de Cumhurbaşkanı Kararnamesiyle İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararının kadına yönelik şiddetin artmasına ve şiddetle mücadele mekanizmalarının zayıflamasına yol açtığını belirten Kaya, “Kararın yayınlanmasının ardından kolluk güçlerinin yasal mevzuatın da ortadan kalktığı yönündeki söylem ve davranışları; kadınların kolluk güçlerine başvurmalarında engel teşkil etmiştir. Öyle ki İstanbul Sözleşmesinden çekilme kararıyla birlikte 6284 Sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanunun da yürürlükten kalktığına ilişkin yanlış algıyı düzeltmek için İçişleri Bakanlığı 81 vilayetin Emniyet Müdürlüğüne seslenerek yurttaşlara güvence verilmesi gerektiğini belirtmek zorunda kalmıştır. Sözleşmeden çekilme kararı, yargı pratiklerinde de cinsiyetçi yaklaşımların yeniden artmasına yol açmakta kadın ve LGBTİ+lara yönelik işlenen suç davalarında karar verme süreçleri faillerin avantajına olacak biçimde uzatılmaktadır” diye süreci hatırlattı.

Kadın katillerine verilen haksız tahrik indirimlerinden de bahseden Kaya, “Yargıtay Ceza Genel Kurulu 33 yaşındaki TRT sanatçısı Hatice Kaçmaz'ı öldüren Orhan Munis'e ‘Kaçmaz evlenme teklifini kabul etseydi cinayet işlenmezdi’ gerekçesiyle ceza indirimi uygulamıştır. Kamuoyunda büyük tepki uyandıran Pınar Gültekin cinayetinin sanığına da benzer biçimde haksız tahrik indirimi uygulaması bu duruma sadece birer örnektir” dedi.  

Sözleşmeden çekilme kararı sonrası Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı'nın sığınaklarda nitelik ve nicelik bakımından iyileştirmeye gidileceğini beyan etmesine rağmen sığınak sayılarında artış olmadığına da dikkat çekti. Kadınların şiddetten korunması noktasında önemli bir yerde duran koruma kararı sürelerinin ise 6 aydan kısa verilmeye başlandığını belirtti.
Kaya, İstanbul sözleşmesinin kadına yönelik her türlü şiddetle mücadelenin yanı sıra kadınların toplumun her alanda güçlenmesi, karar mekanizmalarında yer almasını hedefleyen ve yol haritası bir sözleşme olduğunu ifade ederek, Meclis’in 2011’de 247 vekilden 246;’sının kabul oyu vererek yürürlüğe aldığı sözleşmenin tekrar yürürlüğe alınması ve etkin uygulanması amacıyla genel görüşme talebini dile getirdi.

İYİ Parti İstanbul Milletvekili Ayşe Sibel Yanıkömeroğlu, en temel insan hakkı olan yaşama hakkının kadınlar için güvence altına alınması için devletin sorumlulukları olduğunu belirtti.
CHP Mersin Milletvekili Gülcan Kış ise geçtiğimiz günlerde Mersin’de 27 yaşında olan Esra Asena Temir’in erkek arkadaşı tarafından gördüğü şiddet sonucu hayatını kaybetmesini hatırlattı ve “6284 sayılı yasayı tam ve etkin olarak uygulattıracağız” dedi.

Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu Başkanı da olan AKP Milletvekili Çiğdem Erdoğan Atabek AKP’nin kadına yönelik şiddete karşı politikalarını sıraladıktan sonra İstanbul Sözleşmesinden çıkıldıktan sonra elde edilen kazanımların aynen korunduğunu belirtti: “Sözleşmenin feshedilmesi ülkemizde şiddet mağdurunun korunması, desteklenmesi, güçlenmesi için yasal ve idari yapıyı etkilememektedir” dedi.

KEFEK Başkanı AKP Milletvekili Çiğdem Erdoğan Atabek, AKP’nin kadına yönelik şiddet politikalarını sıralarken EMEP Milletvekili Sevda Karaca’nın kendisine “Her şey bu kadar mükemmelse günde en az 3 kadının göz göre göre erkek şiddetiyle öldürülmesine ne diyor, bunu nasıl açıklıyorsunuz?” sorusuna "Bana sözlü şiddet uygulamayın" cevabını verdi.

ÇİĞDEM HANIMA SORUYORUZ: ÖLDÜRÜLEN KADINLARIN YAKINLARININ GÖZLERİNE BAKARAK AYNI ŞEYLERİ SÖYLEYEBİLİR MİSİNİZ?
EMEP Milletvekili Sevda Karaca AKP adına konuşan KEFEK Başkanı Çiğdem Erdoğan Atabek’in red konuşmasına sosyal medyadan tepki gösterdi: “Tüm konuşma boyunca ülkede kadına yönelik şiddetle ne kadar da iyi mücadele ettiklerini, ne kadar da şahane işler yaptıklarını, ne kadar da mükemmel önlemler aldıklarını saydı, saydı, saydı. Geçen yıl, öldürüldüğünde tedbir kararı olan kadınların yüzde 50’si boşanma aşamasında olduğu erkekler tarafından öldürüldü.
Beyza Doğan, katili 35 kez şikayet etmişti, Beyza'yı korumadınız. Gülbahar Kaya uzaklaştırma kararı bittiği gün öldürüldü. Hülya Şellavcı uzaklaştırma kararına uymayan fail için zorlama hapsi talep etti, zorlama hapsi kararı Hülya’nın ölümünden sonra verildi. Defalarca şikayette bulunan ve hakkında uzaklaştırma kararı olmasına rağmen öldürülen Ezgi Zerkin’i korumayadığınız gibi, katili de 5 aydır yakalamadınız. Çiğdem hanıma soruyoruz, kürsüde yaptığınız bu konuşmayı Beyza'nın, Gülbahar'ın, Hülya'nın, Ezgi'nin ailesinin gözlerine bakarak, şu an ölmemek için hayat mücadelesi veren kadınların gözlerine bakarak, cebinde koruma kararı olmasına rağmen kendi önlemlerini alarak hayatta kalmaya çalışan kadınların gözlerine bakarak da yapabilir misiniz? İstanbul Sözleşmesine sahip çıkıyoruz, haklarımıza dokundurtmayacağız!” Karaca, sorusuna Atabek'in "Sözlü şiddet uygulamayın" yanıtı vermesine dair ise, "Kadınların haklarını ve hayatlarını savunmak ne zamandır şiddet oldu? Asıl şiddet, kadınların hayatını korumayanların, kadınlar haklarını sokakta savunurken copla, gazla, gözaltıyla uyguladığı şiddettir.  Şiddetin de, hamasetin de ustası sizsiniz!" dedi.

Maltepe'de evinin önünde aynı işyerinde çalıştığı Zeynel Akbaş tarafından vurularak öldürülen ve failine haksız tahrik indirimi ile 18 yıl ceza verilen Fatma Şengül'ün kızı Açelya Şengül, KEFEK Başkanı ve AKP Milletvekili Çiğdem Erdoğan Atabek'in AKP'nin kadına yönelik şiddetle mücadele politikalarını övmesine tepki gösterdi: "Kadına şiddetle mükemmel mücadele ettiniz de BENİM ANNEM GÖZLERİMİN ÖNÜNDE NEDEN ÖLDÜRÜLDÜ!!"

Fotoğraf: Mehmet Şerif Can/Ekmek ve Gül