İstanbul Planlama Ajansı’nın, İstanbul’un çeşitli semtlerinde yaşayan ve farklı sosyoekonomik grupları temsil eden ev kadınları ile görüşerek elde ettiği çıktılara göre, herhangi bir işte çalışmayan kadınların yüzde 87’si evli ve yüzde 70’i ihtiyaçları için eşlerinden “harçlık” alıyor.

Kadınlar genelde ailenin ihtiyaçlarını karşılamak için dışarı çıkıyor ve evin çevresinden uzaklaşmıyor. Katılımcı kadınların yarısından fazlası, yaşadıkları yere göre henüz İstanbul’un diğer yakasını görmemiş.

EV KADINLARININ YÜZDE 55’İ KIT KANAAT GEÇİNEBİLİYOR, YÜZDE 23’Ü TEMEL ÖDEMELERİNİ BİLE YAPAMIYOR

Genç kadınlarda erken evlilik oranının düştüğü ve eğitim düzeyinin belirgin şekilde artış gösterdiği İstanbul’da, ev kadınlarının yalnızca yüzde 32’si İstanbul doğumlu ve her beş ev kadınından biri 18 yaşından önce evlendi. Rapora göre, evli kadınlar genellikle çekirdek aile halinde yaşadıkları için çocuk bakım yükü ile baş etmede hane içerisinde daha yalnız.

“Geçtiğimiz ay geçinebildiniz mi?” sorusu yöneltilen kadınların yüzde 55’i “Kıt kanaat” geçinebildiğini, yüzde 13’ü “pek geçinemediğini”, 23’üyse en temel bazı ödemeleri bile yapamadığını belirtti.

Çalışma hayatlarıyla ilgili konularda, her iki ev kadınından birinin daha önce hiç ücretli çalışma deneyimi olmadığı kaydedilirken ev kadınlarının yüzde 35’inin ücretli çalışma deneyimi olsa da yüzde 30’u doğumdan sonra, yüzde 27’si ise evlilikten sonra işi bırakmış.

18-29 yaş arasındaki ev kadınlarının yüzde 36’sı her türlü ihtiyacı için harçlık alırken 60 yaş ve üzeri kadınlarda bu oran yüzde 16’ya düşüyor. Bu noktada, eşi vefat etmiş kadınların yararlanabildiği “dul maaşı”, vefat eden eşlerden kalan emekli maaşları ve yaşlılık aylığı gibi düzenli gelir sayılabilecek sosyal hakların 60 yaş üstü kadınların ekonomik bağımlılığını görece azalttığı gözlemlendi. Aynı zamanda kadınların sosyal bir güvencesi de yok. Boşanmış kadınlarda sigortalı olmayanların oranı yüzde 22 iken, evli kadınlarda bu oran yüzde 19’a, eşi vefat etmiş kadınlarda ise yüzde 13’e düşüyor. Sosyal güvenceye sahip kadınların yüzde 73’ü eşi üzerinden, yüzde 11 ise işinden dolayı sigortalı. İşinden dolayı sigortalanma yüzde 25 oranla en fazla boşanmış kadınlarda görülüyor.

EVİN İŞ YÜKÜ ORANTISIZ ŞEKİLDE KADINLARDA

Kadınlar ev içi sorumlulukların büyük bir kısmını orantısız şekilde üstleniyor. Çocuklara bakma oranı kadınlarda yüzde 71’ken eşlerinin çocuk baktığını söyleyen kadınların oranı yüzde 13. Sosyoekonomik düzeyi görece düşük hanelerde çocuklara sadece kadınların bakma oranı yüzde 90 olarak kaydedilirken hane refahı arttıkça bu oranın düştüğü görüldü. Kadınların çocukların ödevleriyle ilgilenme oranı erkeklerin tam 5,5 katı. Kadınların yüzde 61’i ev işlerini sadece kendi yaparken eşinin de ev işi yaptığını belirtenlerin oranı yüzde 19. Kadınların yalnızca yüzde 35’i ev işlerinde kendilerine “yardım eden” biri/birileri olduğunu belirtti. Ayrıca hanede bakıma muhtaç biri olduğunda, ev kadınları yüzde 66 oranla bu kişinin bakımını tek başlarına üstleniyorlar.

KADINLARIN YÜZDE 54’Ü İSTANBUL’UN DİĞER YAKASINI GÖRMEDİ

Araştırmaya göre, kadınların yarısından fazlası (yüzde 54) henüz yaşadıkları yere göre İstanbul’un diğer yakasını görmediğini, yüzde 34’ü tatil yapmadıklarını, yüzde 48’i ise tatilini memleketinde geçirdiğini belirtti. Görüşülen kadınların yalnızca yüzde 6’sı eğlence mekanlarına giderken konsere gidenlerin oranı yüzde 5’te, sinemaya gidenlerin oranı ise yüzde 12’de kaldı. Üniversite mezunu ev kadınlarının yüzde 55’i arkadaşlarıyla dışarıda/kafede buluştuğunu ifade ederken bu oran lise mezunlarında yüzde 41’e, lise düzeyinin altında eğitime sahip kadınlarda yüzde 18’e düştü. Ev kadınlarının sıklıkla yaptığı faaliyetlerin başında yüzde 51 oranla “parka gitmek” geliyor. Ancak bu park, kadınların genellikle çocuklarla birlikte gittiği oyun parkı. Arkadaşlarla ev gezmesi yüzde 42, akraba ziyaretleri yüzde 41, AVM’ler yüzde 40, piknikler yüzde 38 oranla tercih ediyor. Arkadaşlarıyla dışarıda/kafede oturduğunu söyleyenlerin oranı ise yüzde 27’de kalıyor.

Görsel: Pixabay