Bu hafta Mecliste görüşülen ve kabul edilen “torba yasa”yla, turizm işletme belgesi almış konaklama tesislerinde çalışan işçiler 10 gün aralıksız çalıştırılabilecek ve 11’inci gün haftalık izinlerini kullanabilecek.

Düzenlemeyle ilgili açıklama yapan Eşitlik İçin Kadın Platformu (EŞİK) , “Çalışanların ‘7 günlük zaman diliminde kesintisiz en az 24 saat dinlenme’ hakkı, anayasal ve yasal bir hak” hatırlatması yaptı.

EŞİK açıklamasında “Bu değişiklik her ne kadar şimdilik turizm ve hizmet sektörü ile sınırlıymış gibi sunulsa da inşaat sektörü işverenleri ve diğer işverenler de aynı uygulamayı talep etmektedir. Bu hak gasbı durdurulmazsa, hafta kavramının, haftalık dinlenme hakkının ve anayasal angarya yasağının içi tamamen boşaltılmış olacaktır” denildi.

“Turizm sektörü üzerinden başlatılan ve devamının geleceği çok açık olan bu düzenleme, sektörün en büyük işverenlerinden biri olan Kültür ve Turizm Bakanı'nın kendi sektörüne sağladığı açık bir ayrıcalıktır” ifadelerinin kullanıldığı açıklamada “Bu çıkar çatışması göz ardı edilemez. Yasal düzenlemenin yalnızca belirli bir sektöre, turizm sektörüne yönelik yapılması ise, eşitlik ilkesini ihlal ediyor denilerek tüm sektörlere yaygınlaştırılabilir” uyarısı yapıldı.

"Emek ve insan sağlığı değersizleştiriliyor"

Anayasa ve uluslararası sözleşmelerle güvence altına alınmış bir hakkın bu şekilde esnetilmesinin emeğin ve insan sağlığının sistemli biçimde değersizleştirilmesi olduğu söylenen açıklamada, anayasa maddelerinden ve uluslararası sözleşmelerden hatırlatmalar yapıldı:

Anayasa'nın 50. maddesi: "Dinlenmek, çalışanların hakkıdır."

ILO 14 No'lu Sözleşme: Her çalışana haftada en az kesintisiz 24 saatlik dinlenme hakkı tanır. Türkiye bu sözleşmeye taraftır.

Anayasa'nın 90. maddesi: Usulüne uygun yürürlüğe konulan uluslararası sözleşmeler, iç hukukta kanun hükmündedir ve önceliklidir.

Anayasa'nın 2. maddesi (sosyal hukuk devleti ilkesi), 17. maddesi (yaşam hakkı) ve 18. maddesi (angarya yasağı) başta olmak üzere birçok anayasal hakkın bu düzenleme ile ihlal edilmesi söz konusudur.

Turizm ve hizmet sektörlerinde yoğun olarak çalışan kadın emekçilerden de söz edilen EŞİK açıklamasında, “Düzenlemeden en çok etkilenecek olanlar arasında yer almaktadır. Ev içi görünmeyen emeğiyle birlikte çifte yük taşıyan kadınlar açısından dinlenme hakkının gasbı, yaşamı doğrudan tehdit eden çok yönlü bir eşitsizlik yaratacaktır” denildi.

"Yeni anayasa" tartışmalarına değinilen açıklamada “Anayasaya uymayanlar, anayasa yapamaz. Önce Anayasa'ya saygı” ifadeleri kullanıldı.

Açıklamada “Hukuk devleti ve sosyal devlet ilkelerine açıkça aykırı olan bu yasayı Resmi Gazete'de yayımlanır yayımlanmaz Anayasa Mahkemesi'ne götürmeye çağırıyoruz” denilerek CHP’ye de çağrı yapıldı.

Fotoğraf: Pexels