Filiz, 43 yaşında, üç çocuğuyla Esenyalı Mahallesi’nde yaşıyor. İmam nikahıyla yaşadığı erkeğin kendisini terk etmesi sonrası çocuklarıyla baş başa kalmış. Filiz ile Esenyalı Kadın Dayanışma Derneğinde görüşüyoruz. Burası onun için sesini duyurmak, dayanışmak için bir “çare”. Çocukları olana kadar fabrikalarda paketlemeden montajlamaya kadar pek çok alanda işçilik yapan Filiz, şimdi 5 yaşında olan çocuğunu bırakacak yer olmadığı için çalışamıyor. Babasından kalan 700 liralık yetim maaşıyla kiralık bir evde üç çocuğuyla yoksulluğun en derinini yaşayarak hayatta kalmaya çalışıyor. Filiz geçen seneye kadar devlet yurdunda kalan çocuğunu “Nakdi ücret desteği verilir” diyerek yanına almış. Güvendiği devletin kendisini nasıl çaresiz bıraktığını Filiz’den dinleyelim…

‘BENİM ÇOCUKLARIM DEVLETİN ÜVEY EVLATLARI GİBİ’

“4 kişilik bir aileyiz. 1 yıldır sosyal hizmetlerden yardım alamıyoruz. Oraya buraya sürekli dilekçe yolluyorum. Çocukların babası burada yaşamadığı halde, memurlar gelip didik didik arayıp ona ait bir çöp bile bulamadığı halde onunla yaşadığımı ve bize yardım ettiğini iddia ederek talebimi reddediyorlar. 1.5 yıldır mağduruz. Ben aylarca ev aradım, dul olduğumu öğrenince ev vermediklerinden en sonunda evliyim dedim, komşularım uzun yol şoförü eşim var sanıyor. Çocukların babası ayda yılda bir eve geliyor çocukları görmeye. Ama bir yardımı, katkısı olmuyor. Buna rağmen sosyal hizmetler ve CİMER diyor ki ‘Gayriresmi eşinizin olduğu, eşinizin memur emeklisi olduğu tespit edilmiş olup, vakıf yardımı uygun görülmemiştir’. Gelen memur da ‘Eşin geliyordur, hiçbir şey olmasa bir poşet bir şey getiriyordur’ diyor. Dosyam Pendik Sosyal Hizmetlerden Maltepe Sosyal Hizmetlere gitti. Yine ret. Bu eve sadece 700 lira giriyor, üç çocukla nasıl geçineyim? Sürekli bir hayırsever arıyorum bize yardım etsin diye. Bu devletin görevi değil mi, devletin desteği yoksulun hakkı değil mi? Bir çocuğum 3 yıl yurtta kaldı. Ben nakdi yardım başvurusuyla çocuğumu geri aldım. Çocuk okulu bitirene kadar verilir, dediler. Ama sonra ‘Sizin durumunuz düzelmiş’ dediler, kestiler. Durumumda ne düzelme var? Hâlâ o zamanki gibi 700 lira giriyor bu eve. Gerekçe olarak şahsın bizimle yaşadığı iddia ediliyor.

Sürekli sosyal medyadan yardım arayışı içindeyim, yoruldum. Çocukları bırakacak yerim olsa, ücretsiz kreş olsa çocuklarımı bırakır çalışırdım. Ben işçiydim. Kreşler pahalı, kreşlere de veremiyorum. Çocuklarım eğitim de alsın istiyorum ama okuldan bir kitap için 50 lira istiyorlar.  Ben bunu alamıyorum. Benim çocuklarım bu ülkenin üvey çocukları gibi. Doğru düzgün bir şey yiyemiyoruz, çocukların bünyesi zayıf, sürekli hasta oluyorlar. Sosyal hizmetler müdürü ev sahibinin numarasını istedi, adam bilmiyor ki benim çocuklarıma tek başıma baktığımı, öğrense atar evden, sokakta kalırım. Dul kadınım diye kimse ev vermiyor. Ailemin de bana bakacak imkanı yok, babamın cenazesine bile gidemedim yol parası bulamadığımdan. Her şeyi bilen devlet benim durumumu mu bilmeyecek…”
Konuyla ilgili aradığımız Pendik Sosyal Hizmetlerden, “Filiz’in dosyası Maltepe Sosyal Hizmetlerde’ yanıtını aldık. Maltepe Sosyal Hizmetler ise duruma ilişkin bilgiyi sadece Filiz ile paylaşabileceklerini, cevap veremeyeceklerini söyledi.

KADINLARA ‘ÜÇ ÇOCUK YAPIN, GEREKİRSE DEVLET BAKAR’ DİYENLER, FİLİZ’E DESTEĞİ GEREKSİZ GÖRÜYOR’
Filiz’in çocuklarının babası başka şehirde başka hayatı olan, çocuklarına da katkı sunmayan biri. CİMER ve sosyal hizmetler Filiz’e sosyal yardım vermeme gerekçesi olarak çocukların babasının emekli maaşını gerekçe olarak gösteriyor. Bu duruma Esenyalı Kadın Dayanışma Derneği Başkanı Adile Doğan şöyle yanıt veriyor: “Boşanmış ya da yalnız başına çocuklarına bakan kadınlar ve erkekler, çocuklara bakma imkanı olmayınca nakdi destek yardımı alabiliyor. Filiz’in hiçbir resmi birlikteliği yok, adam başka bir kadınla evli, Filiz bu adamla ne evlenmiş ne boşanmış. Ve bu adam Filiz’in hayatında yok. Gelip çocukları görmesi o çocukların karnının doyduğu, ihtiyaçlarının karşılandığı anlamına gelmiyor. Bugün iktidar yanlısı vakıflara milyarlar harcayan, devletin kamu mülklerini peşkeş çeken, memleketi yoksulluğa sürüklerken kadınlara ‘Üç çocuk yapın, gerekirse devlet bakar’ diyen, muhafazakarlığı artırıp imam nikahını meşrulaştırırken kadınların medeni hukuk haklarını tırpanlayan, daha da güvencesizliğe iten iktidar bugün Filiz’in üç çocukla 700 lirayla yaşamaya çalıştığı hayata desteği gereksiz görüyor. Bu yoksulluğun, güvencesizliğin müsebbibi ortada. Ancak kadınlar bu yoksulluk içinde büyük bir çaresizliğe itiliyor. Devletin görevi bu kadınları güçlendirmek. Filiz’in durumunda görüyoruz ki devlet bir yandan da sosyal destek verdiği kadınların yaşamına da müdahale ediyor. Kadınlara, evlerine girip “erkek” arayan, çekmecelerini karıştıran bir anlayışla yaklaşılıyor. ‘İşlem başlattık, araştırıyoruz’ diyerek kadınları konu komşuya soruyorlar. Halbuki toplum baskısı ve güvenlik gibi nedenlerle yalnız yaşayan kadınların hayatlarıyla ilgili her bilgiyi çevreleriyle paylaşmaktan imtina etmesi çok normal. Kadınların ekonomik ve sosyal durumları ile araştırmayı devlet doğrudan dijital ortamdan tespit edebilirken gelip çevre çepere sormak kadınlar üzerinde ekstra bir baskı yaratıyor. Uzun zamandır dernekten aldığı çeşitli yardımlarla ayakta kalıyor Filiz, ama bunun da bir sonu var çünkü sonuçta kalıcı bir yardıma dönüşemiyor. Üç çocukla hayatta kalma mücadelesi veren Filiz, ‘İlle de bana para verin’ de demiyor, çocukların eğitim hayatının garanti altına alınmasını, ve iş bulunmasını istiyor. Her kadının da devletten böyle bir talepte bulunmaya hakkı var.”  

Fotoğraflar: Ekmek ve Gül