Aralık 2022 itibarı ile Öz Sağlık-İş Sendikası ile Sağlık Bakanlığı arasında imzalanan toplu iş sözleşmesi sona erecek. Sağlık iş kolundaki yetki tespit süreci devam ederken bu alanda çalışan kadın sağlık işçileri ile hem yetkili sendika hakkındaki görüşlerini hem de nasıl bir sendika olması gerektiğini konuştuk. Konuştuğumuz kadınların büyük çoğunluğu yetkili sendika olan Öz Sağlık-İş Sendikasına üye iken sadece küçük bir azınlık diğer sendikalara üye olmuş ve sendikal haklarından dayanışma aidat dilekçesi ile faydalanıyor.

‘SENDİKA SADECE PARA İÇİN VAR GİBİ DAVRANILIYOR’

Kadın işçiler, “Sendikanızdan memnun musunuz?” sorusuna oldukça farklı cevaplar veriyor. Çoğunluğunu 45 yaş üstü kadınların oluşturduğu işçi kadın grubunda daha önce sendikalı bir işte çalışan olmamış. Pek çoğu sendikanın nasıl olması gerektiğini ve kendisini sendika içerisinde nerede konumlandırması gerektiğini bilmiyor. İçlerinde sendikanın kurumun bir parçası olduğunu düşünen bile var. İşçi kadınlardan birisi “Sendika aslında işçilerin hakkını savunmak için var. Ben de yetkili sendikaya üyeyim ama memnun musun diye sorarsan hayır değilim tabii ki. Çünkü sendikanın varlığı ile yokluğu bir. Sadece bordro çıktığında ya da genel duyuru olduğunda sendika grubundan mesaj atıyorlar ama hiçbir zaman bizim sıkıntılarımızla ilgili yanımıza gelip konuşmuyor temsilciler. Sorunumuzu kendimiz ilettiğimizde de bir çözüme kavuşmuyor. Sanki sendika sadece para için var gibi davranıyorlar” diyerek anlatıyor tepkisini. Bir diğer işçi kadın ise “Bizler burada az sayıda personelle pek çok işi yürütmeye çalışıyoruz, eleman sayısı yetersiz, yemek molası hariç neredeyse dinlenecek vaktimiz yok ama sendika buna yönelik hiçbir şey yapmıyor” diyor.

KADINLARIN SENDİKALARDA TEMSİLİYETİ

“İşyerinde kadın işyeri temsilcisi var mı?” sorusuna ise işçi kadınlardan biri, bir kadın olarak kendisini sendika içerisinde temsil edilmeye değer görmediğini ifade edip sendika ile uğraşan erkeklerin olduğunu ve kadınların temsilcilik konusunda erkekler kadar başarılı olamayacağını söylüyor. Diğer işçi ise “Ben kendimde o yetkinliği göremiyorum ancak başka bir kadının temsilci olmasını isterdim çünkü kadınların özel meselelerini anlatması açısından önemli olacağını düşünüyorum” diyerek bu durumdan memnun olmadığını paylaşıyor.

“Sendikaya dair beklentileriniz nedir? Nasıl bir sendika olmalı?” sorumuza oldukça çekimser cevaplar geliyor. Kimi kadın bu sorumuzu cevapsız bırakırken kimi birbirlerini destekleyerek “Sadece para konusunda değil iş konusunda da yanımızda olacak, bizim haklarımızı her anlamda savunacak bir sendika olmalı” diyorlar. İşçi kadınlardan bir tanesi, “İş yoğunluğumuz çok fazla, eleman sayımız eksik ama sendika buna dair bir çözüm üretmiyor” diyerek paylaşıyor fikrini. Temsilcilerin sadece erkeklerden değil kadınlardan da seçilmesi gerektiğini söyleyen bir işçi kadının şu sözleri dikkat çekici: “Buradaki kadınların çoğu belli bir yaştan sonra işe başlamış, çalışma hayatına sonradan katılmış işçiler. Haklarının ne olduğunu, nasıl mücadele etmeleri gerektiğini bilen kadın sayısı çok az. Pek çoğu kendi parasını bile harcayamıyor, sadece ev ekonomisine katkı olsun diye çalışıyor. Haline şükrediyor çünkü kendi emeğinin değerinin farkında değil. Ben, sendikanın önce kadın emeğinin görünür olması için ekstra çalışması gerektiğini ve kadınlara yönelik özel, eğitici çalışmalar yapması gerektiğini düşünüyorum.”

KADINLARA DAHA FAZLA İŞ YÜKÜ

Diğer kadın işçi de arkadaşının söylediklerine katıldığını belirterek ekliyor: “Sorunlarımız erkekler ile bir değil, daha fazla mobbinge uğruyoruz. Kadın olmamızdan kaynaklı, amirlerimiz tarafından pek çok ayrıma maruz kalıyoruz. Mesela kadınların özellikle temizlik konusunda daha titiz davrandıklarını düşündükleri için kadınlara daha fazla iş yükü bindiriyorlar. Kadınların da kendi öznel talepleriyle sendikanın içerisinde yer alması gerektiğini düşünüyorum, eşit ve adil bir sendika olmasını istiyorum.”

Fotoğraf: Ekmek ve Gül